ਭਾਰਤੀ ਪੁਲਿਸ ਸੇਵਾ ਦੇ ਤਪਨ ਕੁਮਾਰ ਡੇਕਾ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਦੀ ਖੁਫੀਆ ਏਜੰਸੀ ਇੰਟੈਲੀਜੈਂਸ ਬਿਊਰੋ ਦਾ ਮੁਖੀ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਅਸਾਮ ਦੇ ਰਹਿਣ ਵਾਲਾ ਤਪਨ ਕੁਮਾਰ ਡੇਕਾ ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਕੈਡਰ ਦੇ 1988 ਬੈਚ ਦੇ ਆਈਪੀਐੱਸ ਅਧਿਕਾਰੀ ਹਨ ਅਤੇ ਹੁਣ ਤੱਕ ਆਈਬੀ ਵਿੱਚ ਸਪੈਸ਼ਲ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਸਨ। ਸ਼੍ਰੀ ਡੇਕਾ ਆਈਪੀਐੱਸ ਅਰਵਿੰਦ ਕੁਮਾਰ ਦੀ ਥਾਂ ਲੈਣਗੇ, ਜੋ 30 ਜੂਨ ਨੂੰ ਸੇਵਾਮੁਕਤ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ। ਭਾਰਤ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਸੀਨੀਅਰ ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੂੰ ਆਈਬੀ ਚੀਫ ਦੇ ਅਹੁਦੇ ‘ਤੇ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਕਾਰਨ, ਡੀਆਈਬੀ ਨੂੰ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਸਾਰੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਸਤਿਕਾਰਤ ਆਈਪੀਐੱਸ ਸ਼ਖਸੀਅਤ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸੇ ਦੌਰਾਨ ਰਿਸਰਚ ਐਂਡ ਐਨਾਲਿਸਿਸ ਵਿੰਗ (ਰਾਅ) ਦੇ ਮੁਖੀ ਆਈਪੀਐੱਸ ਅਧਿਕਾਰੀ ਸਾਮੰਤ ਗੋਇਲ ਦਾ ਵੀ ਇਸੇ ਅਹੁਦੇ ’ਤੇ ਇੱਕ ਹੋਰ ਵਾਧਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਪੰਜਾਬ ਕੇਡਰ ਦੇ 1984 ਬੈਚ ਦੇ ਆਈਪੀਐੱਸ ਸਾਮੰਤ ਗੋਇਲ ਨੂੰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਇਹ ਦੂਜਾ ਵਾਧਾ ਹੈ।
ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਵਿੱਚ ਤਾਇਨਾਤ 1987-88 ਬੈਚ ਦੇ ਅੱਧੀ ਦਰਜਨ ਦੇ ਕਰੀਬ ਆਈਪੀਐੱਸ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੀ ਸੀਨੀਆਰਤਾ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਕਰਦਿਆਂ 58 ਸਾਲਾ ਆਈਪੀਐੱਸ ਅਧਿਕਾਰੀ ਤਪਨ ਕੁਮਾਰ ਡੇਕਾ ਨੂੰ ਇਸ ਅਹੁਦੇ ਲਈ ਤਰਜੀਹ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਸ੍ਰੀ ਵਾਇਸ ਡੇਕਾ ਨੂੰ ਆਈਬੀ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦਾ ਕਾਫੀ ਤਜ਼ਰਬਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਇਸ ਸੰਸਥਾ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਕ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਵੀ ਰਹਿ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਉਂਝ, ਇੱਕ ਨਜ਼ਰੀਏ ਤੋਂ ਇਸ ਨਿਯੁਕਤੀ ਨੂੰ ਅਫ਼ਸਰਸ਼ਾਹੀ ਵਿੱਚ ਇਨਕਲਾਬੀ ਪਹੁੰਚ ਵਜੋਂ ਵੀ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਤਪਨ ਕੁਮਾਰ ਡੇਕਾ ਦੋ ਸਾਲਾਂ ਲਈ ਆਈਬੀ ਦੇ ਮੁਖੀ ਵਜੋਂ ਬਣੇ ਰਹਿਣਗੇ।
ਤਪਨ ਕੁਮਾਰ ਡੇਕਾ ਕੋਲ ਅੱਤਵਾਦ ਵਿਰੋਧੀ ਕਾਰਵਾਈਆਂ ਦਾ ਕਾਫੀ ਤਜ਼ਰਬਾ ਹੈ। ਮੂਲ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਆਸਾਮ ਦੇ ਬਾਰਪੇਟਾ ਤੋਂ, ਉਹ ਤੇਜ਼ਪੁਰ ਵਿੱਚ ਪਲੇ-ਵੱਡੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਖਾਸ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇੱਥੋਂ ਦੇ ਨਿਵਾਸੀ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰਬ-ਉੱਤਰ ਵਿੱਚ ਚੱਲ ਰਹੀਆਂ ਗੜਬੜੀਆਂ ਅਤੇ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਦਾ ਤਜ਼ਰਬਾ ਵੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਤਾਇਨਾਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਤਪਨ ਕੁਮਾਰ ਡੇਕਾ ਕਸ਼ਮੀਰ ਵਿੱਚ ਘੁਸਪੈਠ ਅਤੇ ਅੱਤਵਾਦ ਵਿਰੋਧੀ ਕਾਰਵਾਈਆਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕੇਂਦਰੀ ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰੀ ਅਮਿਤ ਸ਼ਾਹ ਦਾ ਵਿਸ਼ਵਾਸਪਾਤਰ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਡੇਕਾ ਆਈਬੀ ਦੇ ਮਲਟੀ ਏਜੰਸੀ ਸੈਂਟਰ (MAC) ਦੇ ਇੰਚਾਰਜ ਵੀ ਰਹੇ ਹਨ, ਜੋ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਰਾਜਾਂ, ਕੇਂਦਰ ਅਤੇ ਹੋਰ ਏਜੰਸੀਆਂ ਵਿਚਾਲੇ ਗੁਪਤ ਸੂਚਨਾਵਾਂ ਦੇ ਆਦਾਨ-ਪ੍ਰਦਾਨ ਲਈ ਕੋਆਰਡੀਨੇਟਰ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਸਾਮੰਤ ਗੋਇਲ ਨੂੰ ਇਸ ਕਰਕੇ ਮਿਲਿਆ ਵਾਧਾ:
ਆਈਪੀਐੱਸ ਸਾਮੰਤ ਗੋਇਲ ਦੀ ਪਿਛਲੀ ਵਾਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੇਵਾ ਦੀ ਮਿਆਦ 30 ਜੂਨ ਤੱਕ ਹੈ। ਹੁਣ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਰਾਅ ਦੇ ਚੀਫ ਦੇ ਅਹੁਦੇ ‘ਤੇ ਇੱਕ ਸਾਲ ਦਾ ਹੋਰ ਐਕਸਟੈਂਸ਼ਨ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਆਈਪੀਐੱਸ ਸਾਮੰਤ ਗੋਇਲ ਨੂੰ ਦੂਜੀ ਵਾਰ ਐਕਸਟੈਂਸ਼ਨ ਦੇਣ ਦਾ ਕਾਰਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦੀ ਸ਼ੈਲੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਭਾਰਤੀ ਸੱਤਾ ਦੇ ਗਲਿਆਰਿਆਂ ‘ਚ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਨੌਕਰਸ਼ਾਹੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਲਾਘਾਯੋਗ ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ‘ਚ ਪਿਛਲੇ ਅਗਸਤ ‘ਚ ਤਖਤਾਪਲਟ ਅਤੇ ਅੰਦਰੂਨੀ ਜੰਗ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ‘ਚ ਕਾਬੁਲ ਤੋਂ ਭਾਰਤੀ ਮਿਸ਼ਨ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਕੱਢਣ ਅਤੇ ਪਿਛਲੇ ਹਫਤੇ ਦੂਤਾਵਾਸ ਖੋਲ੍ਹਣ ਨੂੰ ਆਈ.ਬੀ. ਦੀ ਸਫਲਤਾ ਵਜੋਂ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਇੱਕ ਸਾਲ ਦੇ ਇਸ ਵਾਧੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਆਈਪੀਐੱਸ ਸਾਮੰਤ ਗੋਇਲ ਦਾ ਰਾਅ ਚੀਫ ਦੇ ਅਹੁਦੇ ‘ਤੇ ਪਿਛਲੇ 22 ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਇਦ ਸਭ ਤੋਂ ਲੰਬਾ ਕਾਰਜਕਾਲ ਹੋਵੇਗਾ। 2019 ਵਿੱਚ, ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਪੁਲਿਸ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਜਨਰਲ ਦੇ ਅਹੁਦੇ ‘ਤੇ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਤਾਂ ਸ੍ਰੀ ਗੋਇਲ ਨੂੰ ਵੀ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਦਾਅਵੇਦਾਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਉਹ ਸਭ ਤੋਂ ਸੀਨੀਅਰ ਸਨ ਪਰ ਫਿਰ ਆਈਪੀਐੱਸ ਦਿਨਕਰ ਗੁਪਤਾ ਨੂੰ ਪੰਜਾਬ ਦਾ ਡੀਜੀਪੀ ਬਣਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਵਰਣਨਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਆਈਪੀਐੱਸ ਦਿਨਕਰ ਗੁਪਤਾ ਨੂੰ ਹੁਣ ਐੱਨਆਈਏ ਦੇ ਮੁਖੀ ਬਣਾਏ ਗਏ ਹਨ ਅਤੇ ਸਵਾਗਤ ਦਾਸ, ਜੋ ਕਿ ਆਈਬੀ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਸਨ, ਨੂੰ ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰਾਲੇ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸਕੱਤਰ (ਅੰਦਰੂਨੀ ਸੁਰੱਖਿਆ) ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।
