ਭਾਰਤ ਦੇ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਸਿਆਸੀ ਉਥਲ-ਪੁਥਲ ਅਤੇ ਮਾਮਲਾ ਹਾਈ ਕੋਰਟ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਜਾਣ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਆਈਪੀਐੱਸ ਅਧਿਕਾਰੀ ਸੰਜੇ ਪਾਂਡੇ ਨੂੰ ਰਾਜਧਾਨੀ ਮੁੰਬਈ ਦਾ ਪੁਲਿਸ ਕਮਿਸ਼ਨਰ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਸੰਜੇ ਪਾਂਡੇ (ips sanjay pande), ਭਾਰਤੀ ਪੁਲਿਸ ਸੇਵਾ ਦੇ 1986 ਬੈਚ ਦੇ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਕੇਡਰ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀ, ਨੂੰ IPS ਹੇਮੰਤ ਨਾਗਰਾਲੇ ਦੀ ਥਾਂ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਹੇਮੰਤ ਨਾਗਰਾਲੇ ਨੂੰ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਰਾਜ ਸੁਰੱਖਿਆ ਨਿਗਮ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਦਿਲਚਸਪ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ 59 ਸਾਲਾ ਆਈਪੀਐੱਸ ਸੰਜੇ ਪਾਂਡੇ ਦੀ ਸੇਵਾਮੁਕਤੀ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ਼ 4 ਮਹੀਨੇ ਬਚੇ ਹਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਹੇਮੰਤ ਨਾਗਰਾਲੇ ਦੀ ਸੇਵਾਮੁਕਤੀ 30 ਸਤੰਬਰ ਨੂੰ ਹੈ, ਯਾਨੀ ਉਸ ਵਿੱਚ ਵੀ ਸਿਰਫ਼ ਸੱਤ ਮਹੀਨੇ ਰਹਿ ਗਏ ਹਨ।
ਹੁਸ਼ਿਆਰ ਅਧਿਕਾਰੀ ਵਜੋਂ ਜਾਣੇ ਜਾਂਦੇ ਸੰਜੇ ਪਾਂਡੇ ਦੀ ਇਸ ਨਵੀਂ ਤਾਇਨਾਤੀ ਪਿੱਛੇ ਮੁੰਬਈ ਦੀਆਂ ਆਗਾਮੀ ਨਗਰ ਨਿਗਮ ਚੋਣਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਕਾਰਨ ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਵਿਵਾਦਾਂ ਅਤੇ ਸੁਰਖੀਆਂ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਸੰਜੇ ਪਾਂਡੇ 18 ਫਰਵਰੀ ਨੂੰ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਪੁਲਿਸ ਦੇ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਜਨਰਲ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ। ਆਈਪੀਐੱਸ ਰਜਨੀਸ਼ ਸੇਠ ਦੀ ਨਿਯੁਕਤੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਇਹ ਚਾਰਜ ਵਾਪਸ ਲੈ ਲਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਹਾਈਕੋਰਟ ਨੇ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਪੁਲਿਸ ਦੇ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਜਨਰਲ ਦੀ ਨਿਯੁਕਤੀ ਲਈ ਸੰਘ ਲੋਕ ਸੇਵਾ ਕਮਿਸ਼ਨ (ਯੂ.ਪੀ.ਐੱਸ.ਸੀ.) ਵੱਲੋਂ ਗਠਿਤ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੇ ਪੈਨਲ ਵਿੱਚ ਨਾਮ ਸ਼ਾਮਲ ਨਾ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਸੰਜੇ ਪਾਂਡੇ ਦੀ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਡੀਜੀਪੀ ਵਜੋਂ ਨਿਯੁਕਤੀ ‘ਤੇ ਸਵਾਲ ਉਠਾਇਆ ਸੀ ਕਿ ਕੀ ਰੱਖ ਕੇ। ਕੀ ‘ਨਿਊਟਰਲਾਈਜ਼ੇਸ਼ਨ’ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ? ਅਦਾਲਤ ਨੇ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਸੂਬਾ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਫਟਕਾਰ ਲਗਾਈ ਸੀ। ਸੋਮਵਾਰ ਨੂੰ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰਾਲੇ ਵੱਲੋਂ ਨਵੇਂ ਹੁਕਮ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਗਏ।
ਹੇਮੰਤ ਨਾਗਰਾਲੇ ਦੀ ਥਾਂ ‘ਤੇ ਸੰਜੇ ਪਾਂਡੇ ਨੂੰ ਮੁੰਬਈ ਦਾ ਪੁਲਿਸ ਕਮਿਸ਼ਨਰ ਬਣਾਉਣਾ ਸੂਬੇ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਊਧਵ ਠਾਕਰੇ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਦੱਸਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸੋਮਵਾਰ ਨੂੰ ਇਹ ਹੁਕਮ ਜਾਰੀ ਹੋਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸੀਐਮ ਠਾਕਰੇ ਨੇ ਹੇਮੰਤ ਨਾਗਰਾਲੇ ਨਾਲ ਮੁਲਾਕਾਤ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਮੁੰਬਈ ਵਿੱਚ ਕਮਿਸ਼ਨਰ ਵਜੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ 11 ਮਹੀਨਿਆਂ ਦਾ ਕਾਰਜਕਾਲ ਵਿਵਾਦਾਂ ਤੋਂ ਪਰੇ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਸੰਜੇ ਪਾਂਡੇ ਨੇ ਸਾਬਕਾ ਪੁਲਿਸ ਕਮਿਸ਼ਨਰ ਪਰਮਬੀਰ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਸੂਬੇ ਦੇ ਖੁਫੀਆ ਵਿਭਾਗ ਦੀ ਮੁਖੀ ਰਸ਼ਮੀ ਸ਼ੁਕਲਾ ਖਿਲਾਫ ਕੀਤੀ ਗਈ ਜਾਂਚ ‘ਚ ਅਹਿਮ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ ਹੈ। ਇੱਕ ਪਾਸੇ ਜਿੱਥੇ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਵਿੱਚ ਸੱਤਾਧਾਰੀ ਐਮਵੀਏ ਦੇ ਆਗੂ ਕੇਂਦਰੀ ਏਜੰਸੀਆਂ ਵੱਲੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੇ ਗਏ ਕੇਸਾਂ ਦੀ ਲਪੇਟ ਵਿੱਚ ਹਨ, ਉੱਥੇ ਹੀ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਅਤੇ ਮੁੰਬਈ ਪੁਲੀਸ ਨੇ ਕੇਂਦਰ ਵਿੱਚ ਸੱਤਾਧਾਰੀ ਭਾਰਤੀ ਜਨਤਾ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਆਗੂਆਂ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਕੇਸ ਦਰਜ ਕਰ ਲਏ ਹਨ। ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕੇਂਦਰੀ ਮੰਤਰੀ ਨਰਾਇਣ ਰਾਣੇ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਅਤੇ ਵਿਧਾਇਕ ਨਿਤੇਸ਼ ਰਾਣੇ ਅਤੇ ਕਿਰੀਟ ਸੌਮਈਆ ਵੀ ਮੌਜੂਦ ਹਨ। ਪਿਛਲੇ ਹਫ਼ਤੇ ਰਾਜ ਮੰਤਰੀ ਅਤੇ ਐੱਨਸੀਪੀ ਨੇਤਾ ਨਵਾਬ ਮਲਿਕ ਦੀ ਇਨਫੋਰਸਮੈਂਟ ਡਾਇਰੈਕਟੋਰੇਟ ਵੱਲੋਂ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰੀ ਅਤੇ ਫਿਰ ਸ਼ਿਵ ਸੈਨਾ ਨੇਤਾ ਯਸ਼ਵੰਤ ਜਾਧਵ ਦੇ ਇੱਥੇ ਆਮਦਨ ਕਰ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਛਾਪੇ ਨੇ ਦੋਵਾਂ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਸਮੂਹਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਚਿੱਕੜ ਉਛਾਲਣ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਤੇਜ਼ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਸੂਬੇ ਦੇ ਸੱਤਾਧਾਰੀ ਸਿਆਸੀ ਧੜੇ ਨੇ ਕੇਂਦਰ ਦੀ ਸੱਤਾਧਾਰੀ ਭਾਜਪਾ ਨਾਲ ਸਿੱਧੇ ਟਕਰਾਅ ਦਾ ਰਾਹ ਅਖਤਿਆਰ ਕਰ ਲਿਆ ਹੈ।
ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਹੁਣ ਕਿਉਂਕਿ ਬ੍ਰਹਮਾ ਮੁੰਬਈ ਮਿਊਂਸੀਪਲ ਕਾਰਪੋਰੇਸ਼ਨ (ਬੀਐੱਮਸੀ) ਦੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਸੰਜੇ ਪਾਂਡੇ ਦਾ ਅਕਸ ਵੀ ਅਜਿਹੇ ਪੁਲਿਸ ਅਧਿਕਾਰੀ ਦਾ ਹੈ ਜੋ ਜਲਦੀ ਦਬਾਅ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦਾ, ਰਾਜ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇੱਥੇ ਤਾਇਨਾਤ ਕਰਨ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਵਿਰੋਧੀ ਪਾਰਟੀ ਸੰਜੇ ਪਾਂਡੇ ਦੇ ਵਿਰੋਧੀ ਵਜੋਂ ਹੇਮੰਤ ਨਾਗਰਾਲੇ ਦਾ ਨਾਂਅ ਉਛਾਲ ਕੇ ਸਿਆਸੀ ਲਾਹਾ ਲੈਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰੇਗੀ। ਹੇਮੰਤ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਤੋਂ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਦਲਿਤ ਵਰਗ ਨਾਲ ਸਬੰਧਿਤ ਅਧਿਕਾਰੀ ਹੈ।
ਸੰਜੇ ਪਾਂਡੇ ਨੇ 1992-93 ਵਿੱਚ ਅਯੁੱਧਿਆ ਵਿੱਚ ਵਿਵਾਦਤ ਬਾਬਰੀ ਮਸਜਿਦ ਢਾਂਚਾ ਢਾਹੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੁੰਬਈ ਵਿੱਚ ਹੋਏ ਦੰਗਿਆਂ ਦੌਰਾਨ ਆਪਣਾ ਨਾਂਅ ਬਣਾਇਆ ਸੀ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਉਹ ਮੁੰਬਈ ਵਿੱਚ ਡੀ.ਸੀ.ਪੀ. ਦੱਸਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਕਾਰਵਾਈ ਕਰਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਦੰਗਿਆਂ ‘ਤੇ ਕਾਬੂ ਪਾਇਆ, ਜਿਸ ਦੀ ਸ਼ਲਾਘਾ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਸੰਜੇ ਪਾਂਡੇ ਦਾ ਜਨਮ 30 ਸਤੰਬਰ 1962 ਨੂੰ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਆਈਆਈਟੀ ਕਾਨਪੁਰ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ ਸੀ।
