ਜੰਮੂ-ਕਸ਼ਮੀਰ ਦੇ ਪਿੰਡਾਂ ਵਿੱਚ ਵਾਤਾਵਰਣ, ਸਵੱਛਤਾ ਅਤੇ ਸਿਹਤ ਪ੍ਰਤੀ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਦੇ ਉਦੇਸ਼ ਨਾਲ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਮੁਹਿੰਮ ‘ਪਹਿਲਾ ਕਦਮ’ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਇੱਕ ਦੂਰ-ਦੁਰਾਡੇ ਪਿੰਡ ਤੋਂ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਪੁਲਵਾਮਾ ਦੇ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਪਿੰਡ ਜੋੜਾ ਤੋਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਮੌਕੇ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ ਸਕੂਲੀ ਬੱਚਿਆਂ ਲਈ ‘ਓਪਨ ਡ੍ਰਾਈਂਗ ਅਤੇ ਪੇਂਟਿੰਗ ਮੁਕਾਬਲਾ’ ਕਰਵਾਇਆ ਗਿਆ। ਸ਼ਨੀਵਾਰ ਨੂੰ ਇਸ ਮੁਕਾਬਲੇ ਦੇ ਜੇਤੂਆਂ ਨੂੰ ਮੈਡਲ, ਸਰਟੀਫਿਕੇਟ ਅਤੇ ਤੋਹਫੇ ਦੇ ਕੇ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਇੱਥੇ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਅਜਿਹਾ ਸਮਾਗਮ ਕਰਵਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਕਰਵਾਏ ਗਏ ਸਕੂਲੀ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਡ੍ਰਾਈਂਗ ਮੁਕਾਬਲੇ ਵਿੱਚ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸਕੂਲਾਂ ਦੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੇ ਭਾਗ ਲਿਆ ਹੈ। ‘ਪਹਿਲੇ ਕਦਮ’ ਰਕਸ਼ਕ ਨਿਊਜ਼ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਸੰਸਥਾ ਰਕਸ਼ਕ ਵਰਲਡ ਫਾਊਂਡੇਸ਼ਨ ਵੱਲੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਇੱਕ ਮੁਹਿੰਮ ਹੈ। ਇਸ ਤਹਿਤ ਸੰਸਥਾ ਵਾਤਾਵਰਣ ਸਿੱਖਿਆ, ਸਫਾਈ, ਸਿਹਤ, ਖੇਡਾਂ ਆਦਿ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਕਰਨ ਦਾ ਇਰਾਦਾ ਰੱਖਦੀ ਹੈ।
ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਵਿੱਚ ਮੁੱਖ ਮਹਿਮਾਨ ਵਜੋਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਏ ਪੁਲਵਾਮਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਮੁੱਖ ਬਾਗਬਾਨੀ ਅਧਿਕਾਰੀ ਜਾਵੇਦ ਅਹਿਮਦ ਭੱਟ ਨੇ ਬੱਚਿਆਂ ਵੱਲੋਂ ਬਣਾਈਆਂ ਡ੍ਰਾਈਂਗਸ ਅਤੇ ਪੇਂਟਿੰਗਸ ਦੀ ਸ਼ਲਾਘਾ ਕੀਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਰੁੱਖਾਂ, ਪੌਦਿਆਂ ਅਤੇ ਜਾਨਵਰਾਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਤੀ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲਤਾ ਦਿਖਾਉਣ ਅਤੇ ਸਾਫ਼-ਸਫ਼ਾਈ ਵੱਲ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਧਿਆਨ ਦੇਣ ਦਾ ਸੱਦਾ ਦਿੱਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਧਿਆਨ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਪੇਂਟਿੰਗ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਰਾਹ ਵੀ ਦਿੰਦੀ ਹੈ ਜਿਸ ਰਾਹੀਂ ਉਹ ਆਪਣੀਆਂ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਅਤੇ ਕਲਪਨਾ ਨੂੰ ਆਕਾਰ ਦੇ ਕੇ ਪ੍ਰਗਟ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਜਾਵੇਦ ਭੱਟ ਦੇ ਨਾਲ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਮਹਿਮਾਨ ਵਜੋਂ ਪਹੁੰਚੇ ਜ਼ੋਨਲ ਐਜੂਕੇਸ਼ਨ ਅਫ਼ਸਰ ਪੁਲਵਾਮਾ ਅਲਤਾਫ਼ ਹੁਸੈਨ ਪੰਡਿਤ ਨੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਦੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਦੀ ਸੰਭਾਲ ਕਰਨ ਅਤੇ ਜਾਨਵਰਾਂ ਪ੍ਰਤੀ ਉਦਾਰ ਰਵੱਈਆ ਅਪਣਾਉਣ ਲਈ ਕਿਹਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਜੇਤੂ ਪ੍ਰਤੀਭਾਗੀਆਂ ਨੂੰ ਤਗਮੇ ਦਿੱਤੇ ਅਤੇ ਵਧਾਈ ਦਿੱਤੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਜੋੜਾ ਵਿਖੇ ਸਕੂਲ ਦੇ ਪ੍ਰਿੰਸੀਪਲ ਦਾ ਵਾਧੂ ਚਾਰਜ ਸੰਭਾਲ ਰਹੇ ਗੁਡੂਰਾ ਸਕੂਲ ਦੇ ਪ੍ਰਿੰਸੀਪਲ ਅਬਦੁਲ ਗਨੀ ਬੇਗ ਨੇ ਆਏ ਮਹਿਮਾਨਾਂ ਦਾ ਸਵਾਗਤ ਕੀਤਾ।
ਜੋੜਾ ਪਿੰਡ ਦੇ ਲੰਬੜਦਾਰ ਗੁਲਾਮ ਮੁਹੰਮਦ ਭੱਟ, ਸੇਵਾਮੁਕਤ ਅਧਿਆਪਕ ਅਬਦੁਲ ਹਮੀਦ ਖਾਨ ਸਮੇਤ ਹੋਰਨਾਂ ਮਹਿਮਾਨਾਂ ਨੇ ਜੇਤੂਆਂ ਨੂੰ ਮੈਡਲ ਭੇਟ ਕੀਤੇ। ਇਨਾਮ ਵੰਡਣ ਦੀ ਰਸਮ ਸਰਕਾਰੀ ਹਾਈ ਸਕੂਲ ਦੇ ਇੰਚਾਰਜ ਹੈੱਡ ਮਾਸਟਰ ਜ਼ਹੀਰ ਅਹਿਮਦ ਨੇ ਨਿਭਾਈ। ਰਕਸ਼ਕ ਵਰਲਡ ਫਾਊਂਡੇਸ਼ਨ ਵੱਲੋਂ ਸਾਰੇ ਪ੍ਰਤੀਭਾਗੀਆਂ ਨੂੰ ਸਰਟੀਫਿਕੇਟ ਅਤੇ ਰਿਫਰੈਸ਼ਮੈਂਟ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਫਲ ਵੰਡੇ ਗਏ। ਬਾਗਬਾਨੀ ਵਿਭਾਗ ਵੱਲੋਂ ਜੇਤੂ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਅਤੇ ਸਕੂਲਾਂ ਨੂੰ ਵਧੀਆ ਕੁਆਲਿਟੀ ਦੇ ਫਲਦਾਰ ਬੂਟੇ ਦਿੱਤੇ ਗਏ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਵਰਮੀ ਕੰਪੋਸਟ ਦੇ ਪੈਕੇਟ ਵੀ ਦਿੱਤੇ ਗਏ। ਇਸ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਪੌਦੇ ਲਗਾਉਣ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਨ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਪੈਦਾ ਕਰਨਾ ਹੈ।
ਇਸ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਦੀ ਖਾਸ ਗੱਲ ਇਹ ਸੀ ਕਿ ਇਸ ‘ਚ ਸਿਰਫ਼ ਪਲਾਸਟਿਕ ਦੀ ਚੀਜ਼ ਦਾ ਨਾਂਅ ਹੀ ਵਰਤਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਧਿਆਨ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਕਿ ਇੱਥੇ ਪਾਲੀਥੀਨ, ਪਲਾਸਟਿਕ ਦੀਆਂ ਬੋਤਲਾਂ ਜਾਂ ਰੈਪਰਾਂ ਵਿੱਚ ਪੈਕ ਕੀਤੀ ਕੋਈ ਵੀ ਚੀਜ਼ ਨਾ ਵਰਤੀ ਜਾਵੇ। ਸਾਰਿਆਂ ਨੇ ਰਕਸ਼ਕ ਵਿਸ਼ਵ ਫਾਊਂਡੇਸ਼ਨ ਵੱਲੋਂ ਕਰਵਾਏ ਇਸ ਸਮਾਗਮ ਦੀ ਸ਼ਲਾਘਾ ਕਰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਜਿਹਾ ਸਮਾਗਮ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਜ਼ੋਨਲ ਸਿੱਖਿਆ ਅਫ਼ਸਰ ਵੱਲੋਂ ਸਿੱਖਿਆ ਵਿਭਾਗ ਵੱਲੋਂ ਰਕਸ਼ਕ ਵਰਲਡ ਫਾਊਂਡੇਸ਼ਨ ਅਤੇ ਸਕੂਲ ਪ੍ਰਿੰਸੀਪਲ ਵੱਲੋਂ ਧੰਨਵਾਦੀ ਪੱਤਰ ਵੀ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਵਾਤਾਵਰਣ ਸਿੱਖਿਆ ਦੀ ਦਿਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਕੀਤੇ ਗਏ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਨੂੰ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ। ਡ੍ਰਾਈਂਗ ਮੁਕਾਬਲੇ ਵਿੱਚ ਅੱਧੀ ਦਰਜਨ ਦੇ ਕਰੀਬ ਸਕੂਲੀ ਬੱਚਿਆਂ ਨੇ ਭਾਗ ਲਿਆ। ਸਰਕਾਰੀ ਹਾਈ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਬੱਚੇ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਸ਼ਾਈਨਿੰਗ ਮਾਡਲ ਸਕੂਲ ਦੇ ਕਈ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਵੀ ਆਏ। ਸਾਦੀ ਕਿਡਜ਼ ਵਰਲਡ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਕੂਲਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪੁਲਵਾਮਾ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਖੇਤਰਾਂ ਦੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਵਿੱਚ ਭਾਗ ਲਿਆ। ਉਹ ਲਾਈਸਮ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਅਤੇ ਅਲ ਹਬੀਬ ਮਾਡਲ ਹਾਈ ਸਕੂਲ ਦਾ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਵੀ ਸੀ। ਸ਼ਾਇਨਿੰਗ ਮਾਡਲ ਸਕੂਲ ਦੇ ਪ੍ਰਿੰਸੀਪਲ ਤਾਰਿਕ ਖਾਨ ਅਤੇ ਸਾਦੀ ਸਕੂਲ ਤੋਂ ਅਧਿਆਪਕ ਨਾਹਿਦਾ ਨੂੰ ਸਮਾਗਮ ਵਿੱਚ ਸਹਿਯੋਗ ਲਈ ਧੰਨਵਾਦ ਦਾ ਸਰਟੀਫਿਕੇਟ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।
ਸੰਜੇ ਵੋਹਰਾ, ਪ੍ਰਧਾਨ, ਰਕਸ਼ਕ ਵਰਲਡ ਫਾਊਂਡੇਸ਼ਨ ਨੇ ਜੇਤੂਆਂ ਦੇ ਨਾਵਾਂ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਦੀ ਸਮਾਪਤੀ ‘ਤੇ ਧੰਨਵਾਦ ਦਾ ਮਤਾ ਦਿੱਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸੰਬੋਧਨ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ‘ਕੁਦਰਤ ਦੀ ਖਿਦਮਤ ਵੀ ਬੜੀ ਇਬਾਦਤ’ ਨਾਲ ਕੀਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਲਾ ਅਤੇ ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਪੇਂਟਿੰਗ ਅਤੇ ਪੇਂਟਿੰਗ ਕਰਨ ਦੇ ਫਾਇਦਿਆਂ ਬਾਰੇ ਦੱਸਿਆ।ਸੰਜੇ ਵੋਹਰਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਡ੍ਰਾਈਂਗ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਕਲਾ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਇਹ ਧਿਆਨ ਵਧਾਉਣ ਦਾ ਵਧੀਆ ਜ਼ਰੀਆ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਇਹ ਉਂਗਲਾਂ, ਹੱਥਾਂ, ਬਾਹਾਂ ਦੀ ਕਸਰਤ ਕਰਨ ਦਾ ਵੀ ਇੱਕ ਜ਼ਰੀਆ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਡ੍ਰਾਈਂਗ ਜਾਂ ਪੇਂਟਿੰਗ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇਕਾਗਰਤਾ ਵਧਾਉਂਦੀ ਹੈ, ਜਿਸਦੀ ਕਿਸੇ ਵੀ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਉਸਦੀ ਸ਼ਖਸੀਅਤ ਨੂੰ ਨਿਖਾਰਦਾ ਹੈ। ਫਾਊਂਡੇਸ਼ਨ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਨੇ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਦੀ ਸਫਲਤਾ ਦਾ ਸਿਹਰਾ ਆਪਣੀ ਟੀਮ ਦੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਅਤੇ ਅਧਿਆਪਕਾਂ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗ ਨੂੰ ਦਿੱਤਾ। ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ ’ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਇਸ ਸੰਦਰਭ ਵਿੱਚ ਬਾਗਬਾਨੀ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਮੁੱਖ ਅਫਸਰ ਜਾਵੇਦ ਭੱਟ ਦਾ ਵੀ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤਾ। ਸ੍ਰੀ ਭੱਟ ਦੇ ਨਾਲ ਬਾਗਬਾਨੀ ਵਿਭਾਗ ਦੀ ਟੀਮ ਵੀ ਸੀ ਜੋ ਵੰਡਣ ਲਈ ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਬੂਟੇ ਲੈ ਕੇ ਆਈ ਸੀ।
ਰਕਸ਼ਕ ਵਰਲਡ ਫਾਊਂਡੇਸ਼ਨ ਇੱਕ ਸਵੈ-ਸੇਵੀ ਸੰਸਥਾ ਹੈ। ਰਕਸ਼ਕ ਨਿਊਜ਼ ਚਲਾਉਣ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਇਸ ਫਾਊਂਡੇਸ਼ਨ ਨੇ ਪੰਜਾਬ ਅਤੇ ਦਿੱਲੀ ਐੱਨਸੀਆਰ ਵਿੱਚ ਖੇਡਾਂ, ਸਾਹਸ, ਤੰਦਰੁਸਤੀ ਅਤੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਨਾਲ ਸਬੰਧਿਤ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਵੀ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਗਾਜ਼ੀਆਬਾਦ ਵਿੱਚ ਕਰਵਾਏ ਫੋਰੈਸਟ ਐਡਵੈਂਚਰ ਰਨ ਅਤੇ ਲੁਧਿਆਣਾ ਸਿਟੀ ਹਾਫ ਮੈਰਾਥਨ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਹੁਣ ਉਹ ਕਸ਼ਮੀਰ ਵਿੱਚ ਵੀ ਅਜਿਹੇ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਹੈ।