ਕੀਰਤੀ ਚੱਕਰ ਅਤੇ ਸ਼ੌਰਿਆ ਚੱਕਰ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਭਾਰਤੀ ਸੈਨਾ ਦੇ ਕਰਨਲ (ਸੇਵਾਮੁਕਤ) ਨੈਕਟਰ ਸੰਜੇਨਬਮ ਨੂੰ ਜਾਤੀ ਹਿੰਸਾ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਉੱਤਰ-ਪੂਰਬੀ ਰਾਜ ਮਨੀਪੁਰ ਵਿੱਚ ਪੁਲਿਸ ਸੁਪਰਿੰਟੈਂਡੈਂਟ (ਲੜਾਈ) ਵਜੋਂ ਤਾਇਨਾਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਮਨੀਪੁਰ ਦੇ ਚੰਦੇਲ ਜ਼ਿਲੇ ਵਿਚ ਸੈਨਿਕਾਂ ‘ਤੇ ਹਮਲੇ ਤੋਂ ਅਗਲੇ ਦਿਨ, ਜੂਨ 2015 ਵਿਚ ਮਿਆਂਮਾਰ ਵਿਚ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਰਜੀਕਲ ਸਟ੍ਰਾਈਕ ਲਈ ਕਰਨਲ ਨੈਕਟਰ ਸੰਜੇਮਬਮ ਨੂੰ ਮਾਨਤਾ ਮਿਲੀ। ਚੰਦੇਲ ਹਮਲੇ ਵਿੱਚ 18 ਜਵਾਨ ਸ਼ਹੀਦ ਹੋ ਗਏ ਸਨ।
ਮਨੀਪੁਰ ਵਿੱਚ ਪਿਛਲੇ ਮਈ ਤੋਂ ਹੁਣ ਤੱਕ ਹੋਈ ਹਿੰਸਾ ਵਿੱਚ 150 ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। ਅਣਗਿਣਤ ਲੋਕ ਜ਼ਖਮੀ ਹੋਏ ਹਨ ਅਤੇ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿਚ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਘਰਾਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਥਾਵਾਂ ਨੂੰ ਅੱਗ ਲਗਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਹਾਲ ਹੀ ਦੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਵਿਚ ਇਕੱਲੇ ਦਰਜਨ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕ ਮਾਰੇ ਗਏ ਹਨ ਅਤੇ 30 ਤੋਂ ਵੱਧ ਜ਼ਖ਼ਮੀ ਹੋਏ ਹਨ। ਮਨੀਪੁਰ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਪਿਛਲੇ ਚਾਰ ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਅਣਗਿਣਤ ਲੋਕ ਅਸੁਰੱਖਿਆ ਕਾਰਨ ਆਪਣੇ ਘਰ ਛੱਡਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਹੋਏ ਹਨ ਅਤੇ ਹੁਣ ਤੱਕ ਘਰ ਵਾਪਸ ਨਹੀਂ ਆ ਸਕੇ ਹਨ। ਘਰ ਤੋਂ ਦੂਰ ਇਹ ਲੋਕ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਥਾਵਾਂ ‘ਤੇ ਸ਼ਰਨਾਰਥੀ ਕੈਂਪਾਂ ਵਿਚ ਰਹਿ ਰਹੇ ਹਨ। ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਮਿਆਂਮਾਰ ਸਰਹੱਦ ਤੋਂ ਘੁਸਪੈਠ ਅਤੇ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਵੀ ਮਣੀਪੁਰ ਵਿੱਚ ਹਿੰਸਾ ਵਿੱਚ ਵੱਡੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਕਰਨਲ ਨੈਕਟਰ ਨੂੰ ਉਥੇ ਅਜਿਹੇ ਤੱਤਾਂ ਦੀਆਂ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ‘ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖਣ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਰੁੱਧ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਕਾਰਵਾਈ ਕਰਨ ਦੇ ਤਰੀਕਿਆਂ ਦਾ ਮਾਹਰ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਮਨੀਪੁਰ ਦੇ ਰਾਜਪਾਲ ਨੇ ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ ਦੇ ਤੇਜ਼ ਰਫਤਾਰ ਸਪੈਸ਼ਲ ਫੋਰਸ 21 ਪੈਰਾ ਵਿੱਚ ਤਾਇਨਾਤ ਕਰਨਲ ਨੇਕਟਰ ਸੰਜੇਨਬਮ ਨੂੰ ਪੰਜ ਸਾਲਾਂ ਲਈ ਮਨੀਪੁਰ ਪੁਲਿਸ ਵਿੱਚ ਸੀਨੀਅਰ ਸੁਪਰਿੰਟੈਂਡੈਂਟ ਵਜੋਂ ਤਾਇਨਾਤ ਕਰਨ ਦਾ ਹੁਕਮ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਮਨੀਪੁਰ ਵਿੱਚ ਕਾਨੂੰਨ ਵਿਵਸਥਾ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ ਵਿੱਚ ਨਾਕਾਮ ਰਹੀ ਭਾਰਤੀ ਜਨਤਾ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਐੱਨ ਬੀਰੇਨ ਸਿੰਘ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੀ ਸੂਬਾ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਮਦਦ ਲਈ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਲਏ ਗਏ ਫੈਸਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਬਹਾਦਰੀ ਅਤੇ ਬਹਾਦਰੀ ਲਈ ਦੋ ਪੁਰਸਕਾਰਾਂ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕਰਨਲ ਨੇਕਟਰ ਦੀ ਤਾਇਨਾਤੀ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਮਨੀਪੁਰ ਦੇ ਸੰਯੁਕਤ ਸਕੱਤਰ (ਗ੍ਰਹਿ) ਵੱਲੋਂ 28 ਅਗਸਤ ਨੂੰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਜਾਣਕਾਰੀ ਅਨੁਸਾਰ ਕਰਨਲ ਨੈਕਟਰ ਸੰਜੇਨਬਮ ਦੀ ਨਿਯੁਕਤੀ 12 ਜੂਨ ਦੇ ਮੰਤਰੀ ਮੰਡਲ ਦੇ ਫੈਸਲੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ।
ਮਨੀਪੁਰ ਵਿੱਚ ਮੀਤੀ ਅਤੇ ਕੁਕੀ ਆਦਿਵਾਸੀਆਂ ਦਰਮਿਆਨ ਧੜੇਬੰਦੀ ਕੋਈ ਨਵੀਂ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਪਰ ਮੌਜੂਦਾ ਭਿਆਨਕ ਹਿੰਸਾ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਦਾ ਕਾਰਨ ਮਨੀਪੁਰ ਹਾਈ ਕੋਰਟ ਦੇ ਵੇਸਲੇ ਦੇ ਫੈਸਲੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪੈਦਾ ਹੋਈ ਸਥਿਤੀ ਸੀ। ਅਦਾਲਤ ਨੇ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਅਨੁਸੂਚਿਤ ਜਾਤੀ ਵਿੱਚ ਮੀਤੀ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਨ ਦੀ ਸਿਫਾਰਸ਼ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮਨੀਪੁਰ ਦੀ ਆਲ ਟ੍ਰਾਈਬਲਜ਼ ਸਟੂਡੈਂਟਸ ਯੂਨੀਅਨ ਨੇ 3 ਮਈ ਨੂੰ ਸ਼ਾਂਤਮਈ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਦਾ ਸੱਦਾ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਪਰ ਇਸ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਨੇ ਉਸ ਸਮੇਂ ਹਿੰਸਕ ਰੂਪ ਧਾਰਨ ਕਰ ਲਿਆ ਜਦੋਂ ਕੁਕੀ ਅਤੇ ਮੇਈਟੀ ਗਰੁੱਪ ਆਪਸ ਵਿੱਚ ਭਿੜ ਗਏ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਮੂਹਾਂ ਨੇ ਚੂਰਾਚੰਦਪੁਰ ਅਤੇ ਬਿਸ਼ਨੂਪੁਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਵਿੱਚ ਹਿੰਸਾ ਕੀਤੀ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਥਾਵਾਂ ‘ਤੇ ਅੱਗਜ਼ਨੀ ਅਤੇ ਖੂਨ-ਖਰਾਬਾ ਦਾ ਸਿਲਸਿਲਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਿਆ। ਇਸ ਨੇ ਕਈਆਂ ਦੀ ਜਾਨ ਲੈ ਲਈ ਅਤੇ ਕਈਆਂ ਨੂੰ ਬੇਘਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਨਗਨ ਹਾਲਤ ‘ਚ ਲੈ ਜਾਣ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਬਲਾਤਕਾਰ ਵਰਗੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਸਾਹਮਣੇ ਆਉਣ ਲੱਗੀਆਂ।
