ਸਿਪਾਹੀ ਦੀ ਬੋਤਲ ਜੋ ਜੰਗ ਦੇ ਮੈਦਾਨ ਤੋਂ ਪਿੰਡ ਤੱਕ ਨਿਭਾਉਂਦੀ ਹੈ ਯਾਰੀ

32

ਫੌਜ ਅਤੇ ਜਵਾਨਾਂ ਦੇ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਕਈ ਅਜਿਹੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਵਾਪਰਦੀਆਂ ਹਨ, ਜੋ ਬਹਾਦਰੀ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਭਾਵਨਾਤਮਕ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਤੱਕ ਦੀਆਂ ਅਣਗਿਣਤ ਕਹਾਣੀਆਂ ਦਾ ਸਰੋਤ ਬਣ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਸਿਰਫ਼ ਮਨੁੱਖੀ ਰਿਸ਼ਤੇ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਫ਼ੌਜੀਆਂ ਵੱਲੋਂ ਵਰਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਸਾਧਾਰਨ ਚੀਜ਼ਾਂ ਵੀ ਅਸਾਧਾਰਨ ਕੰਮ ਕਰਨ ਕਰਕੇ ਇੰਨੀਆਂ ਅਹਿਮ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਕਿ ਜੰਗ ਦੇ ਮੈਦਾਨ ਤੱਕ ਯਾਤਰਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਕਈ ਵਾਰ ਇਸ ਦੀ ਅਣਹੋਂਦ ਖਲਾਅ ਪੈਦਾ ਕਰ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਸੈਨਿਕਾਂ ਵੱਲੋਂ ਵਰਤੀ ਜਾਂਦੀ ਪਾਣੀ ਦੀ ਬੋਤਲ ਵੀ ਅਜਿਹੀ ਹੀ ਇੱਕ ਚੀਜ਼ ਹੈ।

 

ਸਮੇਂ ਅਤੇ ਸਥਾਨ ਦੇ ਨਾਲ ਇਸ ਬੋਤਲ ਦੀ ਸ਼ਕਲ ਬਦਲਦੀ ਰਹੀ, ਭਾਵੇਂ ਇਸ ਬੋਤਲ ਦੀ ਪ੍ਰਸਿੱਧੀ ਘੱਟ ਗਈ ਹੋਵੇ, ਪਰ ਅੱਜ ਵੀ ਇਸ ਦੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਬਹੁਤ ਸੁਣੀਆਂ ਅਤੇ ਸੁਣਾਈਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਅਜਿਹੀ ਹੀ ਦਿਲਚਸਪ ਕਹਾਣੀ ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ ਦੇ ਲੈਫਟੀਨੈਂਟ ਜਨਰਲ (ਸੇਵਾਮੁਕਤ) ਜੀਐੱਸ ਸ਼ੇਰਗਿੱਲ ਨੇ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਫੇਸਬੁੱਕ ‘ਤੇ ਆਪਣੀ ਪੋਸਟ ਰਾਹੀਂ ਦੱਸੀ ਹੈ। ਉਹੀ ਅਨੁਵਾਦ ਅਤੇ ਇੱਥੇ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ:

 

ਸਭਤੋਂ ਪਹਿਲੀ ਬੋਤਲ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹਿੱਪ ਫਲਾਸਕ ਦਾ ਨਿਮਰ ਸਮਕਾਲੀ ਹੈ।

 

ਪਰ ਜਿੱਥੋਂ ਤੱਕ ਆਧੁਨਿਕ ਹਿੱਪ ਫਲਾਸਕ ਦਾ ਸਬੰਧ ਹੈ, ਇਹ ਮੁੱਖ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਰਮ / ਵਿਸਕੀ ਨੂੰ ਘੱਟ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਭਰਨ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਹਿੱਪ ਫਲਾਸਕ ਨੂੰ ਪਿਛਲੀ ਜੇਬ੍ਹ ਵਿੱਚ ਟੰਗਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਯਾਨੀ ਇਹ ਦੋ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ। (ਦੂਜੀ ਅਤੇ ਤੀਜੀ ਤਸਵੀਰ)

 

ਮੁੱਖ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਸਿਪਾਹੀ ਇਸ ਇੱਕ ਲੀਟਰ ਦੀ ਪਾਣੀ ਦੀ ਬੋਤਲ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਵਰਦੀ ਦੀ ਬੈਲਟ ਜੋ ਕਿ ਕਮਰ ‘ਤੇ ਟਿਕੀ ਹੋਈ ਹੈ, ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਕਮਰ ਦੇ ਦੁਆਲੇ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਢੰਗ ਨਾਲ ਬੰਨ੍ਹ ਕੇ ਰੱਖਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਨੂੰ ‘ਕੈਂਟੀਨ’ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਮਕਰਨ ਪਿੱਛੇ ਕਾਰਨ ਜੋ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।

 

ਜਦੋਂ ਸਿਪਾਹੀ ਛੁੱਟੀ ‘ਤੇ ਆਪਣੇ ਪਿੰਡ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਤਾਂ ਲੋਕ ਉਸ ਦੀ ਭਾਲ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਇਸ ਦਾ ਨੀਲਾ ਇਨੈਮਲ ਦਾ ਰੰਗ ਬਿਲਕੁਲ ਵੱਖਰੀ ਪਰਤ ਹੈ। ਸ਼ਾਮ ਨੂੰ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ‘ਭਰਾਚਾਰਿਆਂ’ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਇਸ ‘ਕੈਂਟੀਨ’ ਨੂੰ ਹੀ ਲੱਭਦੀਆਂ ਰਹਿੰਦੀਆਂ ਸਨ।

 

ਅਤੇ ਦੇਖੋ ਜਦੋਂ ਸਿਪਾਹੀ ਇਸਨੂੰ ਖੋਲ੍ਹਦਾ ਹੈ, ਰਮ ਫੈਲ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਫਿਰ ਇਹੋ ਜਿਹੀਆਂ ਅਤੇ ਛੋਟੀਆਂ-ਛੋਟੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਸਭ ਨਾਲ ਸਾਂਝੀਆਂ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ। ਪਾਣੀ ਦੀ ਬੋਤਲ ਦੀ ਇਹ ਦੂਜੀ ਵਰਤੋਂ ਵਧੇਰੇ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਸੀ।

ਉਂਝ, ਦੋਸਤ ਵਾਂਗ ਕਈ ਵਾਰ ਦੁਸ਼ਮਣ ਦੀਆਂ ਗੋਲੀਆਂ ਤੋਂ ਵੀ ਜਵਾਨਾਂ ਦੀ ਜਾਨ ਬਚਾਉਂਦਾ ਹੈ। (ਤਸਵੀਰ ਨੰ: 3)

ਹੁਣ “ਕੰਟੀਨ” ਨੂੰ ਸਲਾਮ… ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ (ਸਿਪਾਹੀਆਂ) ਨੂੰ ਜੋ ਇਸਨੂੰ ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਲੈ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।

ਨੋਟ: ਉਪਰੋਕਤ ਤਸਵੀਰਾਂ ਵਿੱਚ ਗੋਲੀ ਦੇ ਛੇਕ ਵਾਲੀ ਬੋਤਲ 13 ਕੁਮਾਉਂ ਦੇ ਨਾਇਕ ਗੁਲਾਬ ਸਿੰਘ ਦੀ ਹੈ। ਉਸਨੇ ਨਵੰਬਰ 1962 ਵਿੱਚ ਲੱਦਾਖ ਵਿੱਚ ਰੇਜੰਗਲਾ ਦੀ ਲੜਾਈ ਵਿੱਚ ਚੀਨੀ ਫੌਜ ਦੇ ਨਾਲ ਲੜਦੇ ਹੋਏ ਮਿਸਾਲੀ ਸਾਹਸ ਅਤੇ ਡਿਊਟੀ ਪ੍ਰਤੀ ਸਮਰਪਣ ਦਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰਕੇ ਸਰਵਉੱਚ ਕੁਰਬਾਨੀ ਦਿੱਤੀ। ਨਾਇਕ ਗੁਲਾਬ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਵੀਰ ਚੱਕਰ (ਮਰਨ ਉਪਰੰਤ) ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਇਹ ਬੋਤਲ ਰੇਜੰਗਲਾ ਦੇ ਅਜਾਇਬ ਘਰ ਵਿੱਚ ਰੱਖੀ ਗਈ ਹੈ।