ਭਾਰਤੀ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਨੇ ਆਪਣੀ 91ਵੀਂ ਵਰ੍ਹੇਗੰਢ ਮਨਾਈ। ਇਸ ਮੌਕੇ ਮੁੱਖ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਪ੍ਰਯਾਗਰਾਜ ਵਿੱਚ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਦੀ ਕੇਂਦਰੀ ਕਮਾਨ ਦੇ ਬਮਰੌਲੀ ਸਥਿਤ ਏਅਰ ਫੋਰਸ ਬੇਸ ਵਿੱਚ ਆਯੋਜਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਇਸ ਵਾਰ ਏਅਰ ਫੋਰਸ ਡੇ ਦੀਆਂ ਦੋ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ ਸਨ। ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਭਾਰਤੀ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਨੂੰ ਨਵਾਂ ਝੰਡਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਦੂਜੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਦਿਵਸ ਪਰੇਡ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰ ਰਹੀ ਇੱਕ ਮਹਿਲਾ ਅਧਿਕਾਰੀ ਹੈ। ਇਸ ਮੌਕੇ ‘ਤੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਚੀਫ ਆਫ ਡਿਫੈਂਸ ਸਟਾਫ ਜਨਰਲ ਅਨਿਲ ਚੌਹਾਨ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਮੌਜੂਦ ਸਨ। ਪਰੇਡ ਦੀ ਸਲਾਮੀ ਭਾਰਤੀ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਦੇ ਮੁਖੀ ਏਅਰ ਚੀਫ ਮਾਰਸ਼ਲ ਵਿਵੇਕ ਰਾਮ ਚੌਧਰੀ ਨੇ ਲਈ।
ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਮੁਖੀ ਦਾ ਸੰਬੋਧਨ:
ਭਾਰਤੀ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਦੇ ਮੁਖੀ ਵੀ.ਆਰ.ਚੌਧਰੀ ਨੇ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਦਿਵਸ ਮੌਕੇ ਹਾਜ਼ਰ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਅਤੇ ਸਾਰੇ ਸੈਨਿਕਾਂ ਨੂੰ ਸੰਬੋਧਨ ਕਰਦਿਆਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਦਿਵਸ ਦੀ ਵਧਾਈ ਦਿੱਤੀ | ਆਪਣੇ ਸੰਬੋਧਨ ਵਿੱਚ ਏਅਰ ਚੀਫ ਮਾਰਸ਼ਲ ਵੀ.ਆਰ.ਚੌਧਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਾਡੀ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਨੂੰ ਵੀ ਉਸ ਵਿਕਸਤ ਭਾਰਤ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਜਿਸਦੀ ਅਸੀਂ 2047 ਵਿੱਚ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੇ 100 ਸਾਲ ਪੂਰੇ ਹੋਣ ਦੀ ਕਲਪਨਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਸੀਂ ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਸਰਵੋਤਮ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਬਣਨਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਤੋਂ ਘੱਟ ਕਿਸੇ ਚੀਜ਼ ਲਈ ਕੋਈ ਸਮਝੌਤਾ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ। ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਨੂੰ ਦਰਪੇਸ਼ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਅਤੇ ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਕੀਤੇ ਗਏ ਕੰਮਾਂ ਅਤੇ ਪ੍ਰਾਪਤੀਆਂ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਕਰਦਿਆਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਅਸੀਂ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਬਲਾਂ ਨਾਲ 8 ਅਭਿਆਸ ਵੀ ਕੀਤੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਰੂਸ-ਯੂਕਰੇਨ ਜੰਗ ਸਮੇਤ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਵੱਲ ਇਸ਼ਾਰਾ ਕਰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਵਿਸ਼ਵ ਦੀ ਬਦਲੀ ਹੋਈ ਸਿਆਸੀ ਸਥਿਤੀ ਨੇ ਸਾਨੂੰ ਆਤਮ-ਨਿਰਭਰਤਾ ਦੀਆਂ ਸੰਭਾਵਨਾਵਾਂ ਵੀ ਦਿਖਾਈਆਂ ਹਨ।
ਭਵਿੱਖ ਦੀਆਂ ਜੰਗਾਂ ਦੀਆਂ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਕਰਦਿਆਂ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਦੇ ਮੁਖੀ ਵਿਵੇਕ ਰਾਮ ਚੌਧਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਸਾਲ ਸਾਡੀ ਸੋਚ ਅਜਿਹੀ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਬਣਾਉਣ ‘ਤੇ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦੀ ਹੈ ਜੋ ਸਰਹੱਦ ਪਾਰ ਲੜਨ ਦੀ ਤਾਕਤ ਰੱਖਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਫੌਜ ਬਣਾਉਣੀ ਪਵੇਗੀ ਜੋ ਸਰਹੱਦ ਪਾਰ ਦੇ ਹਲਾਤ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਹੱਕ ਵਿੱਚ ਮੋੜ ਕੇ ਜੰਗ ਜਿੱਤਣ ਦੀ ਤਾਕਤ ਰੱਖਦੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅੱਜ ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਜੋ ਏਅਰ ਫੋਰਸ ਹੈ, ਸਾਨੂੰ ਵਿਰਾਸਤ ਵਿਚ ਮਿਲੀ ਹੈ ਅਤੇ ਹੁਣ ਇਸ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਬਣਾਉਣਾ ਸਾਡਾ ਕੰਮ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਵਿਲੱਖਣ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਸਾਡੇ ਡੀਐਨਏ ਵਿੱਚ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਨਾਲ ਹੀ, ਹਰ ਏਅਰਮੈਨ ਨੂੰ ਫੋਰਸ ਲਈ ਬਿਹਤਰ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦਾ ਮੌਕਾ ਮਿਲਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਸੈਨਿਕ ਦੇ ਚਰਿੱਤਰ ਵਿੱਚ ਲਗਨ, ਬਹਾਦਰੀ, ਦ੍ਰਿੜਤਾ ਆਦਿ ਗੁਣਾਂ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ਨੂੰ ਸਮਝਾਉਣ ਲਈ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਮੁਖੀ ਨੇ ਸ਼੍ਰੀਮਦ ਭਾਗਵਤ ਗੀਤਾ ਦਾ ਇੱਕ ਪਾਠ ਪੜ੍ਹਿਆ। ਨਾਲ ਹੀ, ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਦੇ ਮੁਖੀ ਵੀ.ਆਰ.ਚੌਧਰੀ ਨੇ ਭਵਿੱਖ ਲਈ ਲਚਕਦਾਰ ਸੋਚ ਵਿਕਸਿਤ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ‘ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ।
ਏਅਰ ਫੋਰਸ ਡੇਅ ਪਰੇਡ ਦੇ ਇਸ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਵਿੱਚ ਫੌਜ ਦੇ ਸੀਨੀਅਰ ਅਧਿਕਾਰੀ ਵੀ ਮੌਜੂਦ ਸਨ। ਸੀਡੀਐੱਸ ਅਨਿਲ ਚੌਹਾਨ ਸਮੇਤ ਸਾਰੇ ਅਧਿਕਾਰੀ ਪਹਿਲਾਂ ਆ ਚੁੱਕੇ ਸਨ। ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਦੀ ਕੇਂਦਰੀ ਕਮਾਂਡ ਦੇ ਮੁਖੀ ਏਅਰ ਮਾਰਸ਼ਲ ਆਰਜੀਕੇ ਕਪੂਰ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸਵਾਗਤ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਮੌਕੇ ਭਾਰਤੀ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਦੇ ਹੈਲੀਕਾਪਟਰਾਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਨੇ ਅਸਮਾਨ ਵਿੱਚ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਤਾੜੀਆਂ ਬਣਾਈਆਂ। ਗਰੁੜ ਕਮਾਂਡੋ ਦੀ ਟੁਕੜੀ ਨੇ ਸਟੰਟ ਦਿਖਾਏ ਅਤੇ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਮਾਰਚ ਪਾਸਟ ਕੀਤਾ। ਏਅਰਮੈਨਾਂ ਨੇ ਰਾਈਫਲਾਂ ਨਾਲ ਮਜ਼ੇਦਾਰ ਅਭਿਆਸ ਦਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਵੀ ਕੀਤਾ, ਜਿਸ ਦਾ ਨਾਅਰਾ ਰੋਮਾਂਚ ਨਾਲ ਡਰਿਲ ਸੀ। ਪਰੇਡ ਲਈ, ਤਿੰਨਾਂ ਸੇਵਾਵਾਂ ਏਅਰ ਫੋਰਸ, ਆਰਮੀ ਅਤੇ ਨੇਵੀ ਦੇ 43 ਮੈਂਬਰਾਂ ਵਾਲੇ ਸਾਂਝੇ ਬੈਂਡ ਨੇ ਪੁਲਾੜ ਯਾਤਰੀ ਦੀ ਧੁਨ ਵਜਾਈ। ਮਾਰਕਿੰਗ ਟੀਮ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਫਲਾਈਟ ਲੈਫਟੀਨੈਂਟ ਨਿਖਿਲ ਪ੍ਰਧਾਨ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ।
ਪਰੇਡ ਕਮਾਂਡਰ ਸ਼ਾਲੀਜ਼ਾ ਧਾਮੀ:
ਗਰੁੱਪ ਕੈਪਟਨ ਸ਼ਾਲੀਜ਼ਾ ਧਾਮੀ ਨੇ ਏਅਰ ਫੋਰਸ ਡੇਅ ਪਰੇਡ ਦੀ ਕਮਾਂਡ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਗਰੁੱਪ ਕੈਪਟਨ ਸ਼ਾਲੀਜ਼ਾ ਧਾਮੀ ਨੇ ਏਅਰ ਫੋਰਸ ਡੇਅ ਪਰੇਡ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਪਹਿਲੀ ਮਹਿਲਾ ਅਧਿਕਾਰੀ ਬਣਨ ਦਾ ਮਾਣ ਵੀ ਹਾਸਲ ਕੀਤਾ। ਸ਼ਾਲੀਜ਼ਾ ਧਾਮੀ ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ ਵਿੱਚ ਸਥਾਈ ਕਮਿਸ਼ਨ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਪਹਿਲੀ ਮਹਿਲਾ ਅਧਿਕਾਰੀ ਹੈ। ਸ਼ਾਲੀਜ਼ਾ ਧਾਮੀ ਨੂੰ 2003 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਵਿੱਚ ਸਥਾਈ ਕਮਿਸ਼ਨ ਮਿਲਿਆ ਸੀ। ਉਹ ਇੱਕ ਹੈਲੀਕਾਪਟਰ ਪਾਇਲਟ ਹੈ ਅਤੇ ਇੱਕ ਇੰਸਟ੍ਰਕਟਰ ਵੀ ਹੈ। ਉਸ ਕੋਲ ਹੈਲੀਕਾਪਟਰ ਉਡਾਣ ਦਾ 2800 ਸਾਲਾਂ ਦਾ ਤਜ਼ਰਬਾ ਹੈ। ਗਰੁੱਪ ਕੈਪਟਨ ਸ਼ਾਲੀਜ਼ਾ ਧਾਮੀ, ਲੁਧਿਆਣਾ, ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਵਸਨੀਕ, ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਦੀ ਪੱਛਮੀ ਕਮਾਂਡ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਰਣਨੀਤਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਲੜਾਕੂ ਹੈਲੀਕਾਪਟਰ ਯੂਨਿਟ ਦੀ ਕਮਾਂਡ ਵੀ ਕਰਦੀ ਹੈ।
ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਦਾ ਨਵਾਂ ਝੰਡਾ:
8 ਅਕਤੂਬਰ, 2023 ਭਾਰਤੀ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਦਿਨ ਵਜੋਂ ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਦੇ ਮੁਖੀ ਵੀ.ਆਰ.ਚੌਧਰੀ ਨੇ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਦੇ ਨਵੇਂ ਝੰਡੇ ਦੀ ਘੁੰਡ ਚੁਕਾਈ ਕੀਤੀ।
ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਭਾਰਤੀ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਜਾਈਏ, ਤਾਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇਸਦਾ ਨਾਮ ਰਾਇਲ ਇੰਡੀਅਨ ਏਅਰ ਫੋਰਸ (RIAF) ਸੀ ਅਤੇ ਫਿਰ ਇਸਦੇ ਝੰਡੇ ਵਿੱਚ ਉੱਪਰੀ ਖੱਬੇ ਛਾਉਣੀ ਵਿੱਚ ਯੂਨੀਅਨ ਜੈਕ ਅਤੇ ਉੱਡਣ ‘ਤੇ RIAF ਗੋਲ (ਲਾਲ, ਚਿੱਟਾ ਅਤੇ ਨੀਲਾ) ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ। ਪਾਸੇ. ਇਹ ਉਦੋਂ ਸੀ ਜਦੋਂ ਭਾਰਤ ‘ਤੇ ਅੰਗਰੇਜ਼ਾਂ ਦਾ ਰਾਜ ਸੀ। ਆਜ਼ਾਦੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਸ ਦੇ ਨਾਂ ਤੋਂ ‘ਰਾਇਲ’ ਸ਼ਬਦ ਹਟਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਨਾਲ ਹੀ ਭਾਰਤੀ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਦੇ ਝੰਡੇ ਨੂੰ ਹੇਠਲੇ ਸੱਜੇ ਛਾਉਣੀ ਵਿੱਚ ਯੂਨੀਅਨ ਜੈਕ ਨੂੰ ਭਾਰਤੀ ਤਿਰੰਗੇ ਅਤੇ RAF ਗੋਲਾਂ ਨੂੰ IAF ਤਿਰੰਗੇ ਗੋਲਾਂ ਨਾਲ ਬਦਲ ਕੇ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ।
ਭਾਰਤੀ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਦੇ ਮੁੱਲਾਂ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਢੰਗ ਨਾਲ ਦਰਸਾਉਣ ਲਈ ਹੁਣ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਝੰਡਾ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਏਅਰ ਫੋਰਸ ਕ੍ਰੈਸਟ ਹੁਣ ਫਲਾਈ ਸਾਈਡ ‘ਤੇ ਝੰਡੇ ਦੇ ਉੱਪਰ ਸੱਜੇ ਕੋਨੇ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ।
ਸ਼ਿਖਾ ਦੇ ਸਿਖਰ ‘ਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਚਿੰਨ੍ਹ ਅਸ਼ੋਕ ਸਿੰਘ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਹੇਠਾਂ ਦੇਵਨਾਗਰੀ ਵਿੱਚ “ਸੱਤਿਆਮੇਵ ਜਯਤੇ” ਸ਼ਬਦ ਹਨ। ਅਸ਼ੋਕ ਸਿੰਘ ਦੇ ਹੇਠਾਂ, ਇੱਕ ਹਿਮਾਲੀਅਨ ਬਾਜ਼ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਹੈ ਜਿਸ ਦੇ ਖੰਭ ਫੈਲੇ ਹੋਏ ਹਨ।
