ਦੂਜੀ ਵਿਸ਼ਵ ਜੰਗ ਵਿੱਚ ਜਰਮਨੀ ਦੀ ਨਾਜੀ ਸੈਨਾ ਦੀ ਹਾਰ ਦੇ ਜਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਸੋਵੀਅਤ ਰੂਸ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਮਾਸਕੋ ਵਿੱਚ ਆਯੋਜਿਤ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਦੇ ਵਿਕਟਰੀ ਡੇਅ ਪਰੇਡ ਵਿੱਚ ਪੁਰਾਤਨ ਅਤੇ ਆਧੁਨਿਕਤਾ ਦਾ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਸੁਮੇਲ ਵੇਖਿਆ ਗਿਆ। ਇਤਿਹਾਸਕ ਰੈੱਡ ਚੌਕ ‘ਤੇ 23 ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀਆਂ ਫੌਜਾਂ ਦੇ 13000 ਫੌਜੀਆਂ ਦੀਆਂ ਲਾਈਨਾਂ, 234 ਬਖਤਰਬੰਦ ਫੌਜੀ ਵਾਹਨਾਂ ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਨਾਲ 75 ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਰਵਾਇਤੀ ਫਲਾਈ ਪਾਸਟ ਕੀਤਾ ਤਾਂ ਹਰ ਇੱਕ ਦੀਆਂ ਬਿਨ੍ਹਾਂ ਅੱਖਾਂ ਮਟਕਾਏ ਇਸਨੂੰ ਵੇਖਦਾ ਰਿਹਾ।
ਵਿਸ਼ਵ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀਆਂ ਫੌਜਾਂ ਨੂੰ ਅਜਿਹੀ ਜਗ੍ਹਾ ‘ਤੇ ਇਕੱਠਾ ਕਰਨਾ ਆਪਣੇ ਆਪ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਖੂਬਸੂਰਤ ਸਮਾਂ ਕਾਇਮ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਹੈ। ਰਵਾਇਤੀ ਫੌਜੀ ਪੁਸ਼ਾਕ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਰੇਡਿੰਗ ਦੇ ਢੰਗ ਦਿਲਖਿੱਚਣ ਲਈ ਕਾਫੀ ਹਨ। ਦੂਜੀ ਵਿਸ਼ਵ ਜੰਗ ਦੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਹਥਿਆਰਾਂ ਅਤੇ ਵਾਹਨਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਨਵੀਨਤਮ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਨਾਲ ਲੈਸ ਰੱਖਿਆ ਉਪਕਰਣਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨੀ ਆਪਣੇ ਆਪ ਦਿਲਚਸਪ ਹੈ। ਭਾਰਤ, ਚੀਨ, ਅਮਰੀਕਾ, ਇੰਗਲੈਂਡ ਹੀ ਨਹੀਂ ਇੱਕ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਸੋਵੀਅਤ ਗਣਤੰਤਰ ਦੇ ਲੜੀ ਵਿੱਚ ਬੱਝੇ ਅਤੇ ਫਿਰ ਵੱਖ ਹੋਏ ਸਾਰੇ ਦੇਸ਼ ਇਸ ਪਰੇਡ ਵਿੱਚ ਆਏ ਹੀ, ਮੰਗੋਲੀਆਈ ਅਤੇ ਸਰਬੀਅਨ ਫ਼ੌਜਾਂ ਨੇ ਵੀ ਇੱਥੇ ਆਪਣੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਬਣਾਈ।
ਪਰੇਡ ਇੱਕ ਚੁਣੌਤੀ ਵੀ ਬਣੀ :
ਹਰ ਸਾਲ ਇੱਥੇ ਅਨੁਸ਼ਾਸਿਤ ਫੌਜੀ ਭਾਈਚਾਰੇ ਅਤੇ ਯੋਧਿਆਂ ਦੇ ਮਿਲਾਪ ਦਾ ਆਉਣ ਵਾਲਾ ਇਹ ਅਨੌਖਾ ਮੌਕਾ ਇਸ ਸਾਲ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦਾ, ਪਰ ਰੂਸੀ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਨੇ ਆਪਣੀਆਂ ਤਿਆਰੀਆਂ ਨੂੰ ਮਨਾਉਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ। 8 ਮਈ 1945 ਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ ਵਿੱਚ ਮਿਲੀ ਜਿੱਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹਰ ਵਾਰ 9 ਮਈ ਨੂੰ ਮਾਸਕੋ ਵਿੱਚ ਵਿਕਟਰੀ ਡੇ ਪਰੇਡ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ ਜੋ ਕਿ ਇਸ ਸਮੇਂ ਆਲਮੀ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਕੋਵਿਡ 19 ਵਾਇਰਸ ਕਰਕੇ ਹੋਏ ਲੌਕਡਾਊਨ ਕਰਕੇ ਇਸ ਵਾਰ ਹੋਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਨਹੀਂ ਜਤਾਈ ਜਾ ਰਹੀ ਸੀ। ਕਾਰਨ ਇਹ ਸੀ ਕਿ ਰੂਸ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਮੁਲਕਾਂ ਦੀ ਫੈਹਰਿਸਤ ਵਿੱਚ ਕਾਫੀ ਉੱਪਰ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਨੋਵੇਲ ਕੋਰੋਨਾ ਵਾਇਰਸ ਕਾਫੀ ਜਾਨਾਂ ਲੈ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਐਨਾ ਹੀ ਨਹੀਂ ਇਸ ਵਾਇਰਸ ਦੀ ਲਾਗ ਕਰਕੇ ਰੂਸ ਵਿੱਚ ਕੋਵਿਡ-19 ਵਾਇਰਸ ਦੇ 6 ਲੱਖ ਪੌਜੀਟਿਵ ਮਾਮਲੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 24 ਘੰਟਿਆਂ ਵਿੱਚ ਰਿਪੋਰਟ ਕੀਤੇ ਗਏ ਕੇਸਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ 7176 ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਹ ਮਈ ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਔਸਤ ਤੋਂ ਘੱਟ ਹੈ ਜਦੋ ਇੱਕ ਹਫ਼ਤੇ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਹਰ ਰੋਜ 10000 ਕੋਵਿਡ-19 ਦੇ ਪੌਜੀਟਿਵ ਕੇਸ ਸਾਹਮਮੇ ਆ ਰਹੇ ਹਨ।
ਪੁਤਿਨ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ :
ਇਨ੍ਹਾਂ ਹਲਾਤਾਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਰੂਸ ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ ਕਰਨ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਇਕ ਮਹੀਨੇ ਲਈ ਮੁਲਤਵੀ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ 9 ਮਈ ਦੀ ਬਜਾਏ 24 ਜੂਨ ਨੂੰ ਆਯੋਜਿਤ ਕੀਤਾ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਰੂਸ ਵਿੱਚ ਇਹ ਸਮਾਗਮ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵਲਾਦੀਮੀਰ ਪੁਤਿਨ ਦੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਪੈਂਤਰੇ ਦੇ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਪੂਰੇ ਰੂਸ ਵਿੱਚ ਜਲਦੀ ਹੀ ਸੰਵਿਧਾਨਕ ਸੋਧਾਂ ‘ਤੇ ਵੋਟ ਪਾਉਣੀ ਹੈ ਜੋ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਪੁਤਿਨ ਲਈ 2024 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਸੱਤਾ ਕਾਇਮ ਰੱਖਣ ਦਾ ਰਾਹ ਪੱਧਰਾ ਕਰੇਗੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਮੌਜੂਦਾ ਕਾਰਜਕਾਲ 2024 ਵਿੱਚ ਪੂਰਾ ਹੋਣਾ ਹੈ, ਇਸ ਨੂੰ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਦੇਸ਼ ਭਗਤੀ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਦਾ ਸਿਆਸੀ ਲਾਹਾ ਲੈਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਵਜੋਂ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਲਈ ਉਹ ਜਾਣੇ ਵੀ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
ਕੋਵਿਡ 19 ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ :
ਹੈਰਾਨੀ ਦੀ ਗੱਲ ਹੈ ਕਿ ਪੁਤਿਨ ਬਹੁਤੇ ਹੋਰ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਵੀ ਕਾਮਯਾਬ ਰਹੇ। ਕੋਵਿਡ 19 ਦੀ ਖਤਰਨਾਕ ਸਥਿਤੀ ਅਤੇ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਲੌਕਡਾਊਨ ਹੋਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਲਗਭਗ ਸਾਰੇ 20 ਸੱਦੇ ਗਏ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣ ਲਈ ਆਪਣੇ ਸੈਨਿਕ ਭੇਜੇ, ਪਰ ਇਸ ਸਮਾਗਮ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਵਜੋਂ ਰੱਖਿਆ ਵਿਭਾਗ ਜਾਂ ਸੈਕਟਰੀਆਂ ਜਾਂ ਰੱਖਿਆ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਏ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰੇ ਮਹਿਮਾਨਾਂ ਨੂੰ ਸੋਸ਼ਲ ਕੋਵਿਡ 19 ਪ੍ਰੋਟੋਕੋਲ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਤੋਂ ਅੰਤ ਤੱਕ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨੀ ਪਈ। ਮੁੱਖ ਸਮਾਗਮ ਦੌਰਾਨ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵੀਆਈਪੀ ਮਹਿਮਾਨਾਂ ਨੂੰ ਸਮਾਜਿਕ ਦੂਰੀ ਤਹਿਤ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਤੋਂ ਦੂਰ ਬੈਠਣਾ ਪਿਆ। ਅਜਿਹੇ ਦੋ ਮਹਿਮਾਨਾਂ ਅਤੇ ਦਰਸ਼ਕਾਂ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਇੱਕ ਕੁਰਸੀ ਖਾਲੀ ਪਈ ਵੇਖੀ ਗਈ। ਵਿਕਟਰੀ ਡੇਅ ਪਰੇਡ ਨੂੰ ਵੇਖਣ ਲਈ ਰੈੱਡ ਸਕੁਏਰ ਪਹੁੰਚੇ ਭਾਰਤੀ ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰੀ ਰਾਜਨਾਥ ਸਿੰਘ ਨਿਯਮ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਦਿਆਂ ਖਾਲੀ ਕੁਰਸੀ ‘ਤੇ ਬੈਠੇ ਦਿਖਾਈ ਦਿੱਤੇ।
ਸਥਾਨਕ ਲੋਕ ਰੈੱਡ ਸਕੁਏਅਰ ‘ਤੇ ਆਪਣੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਇਸ ਆਲੀਸ਼ਾਨ ਫੌਜੀ ਸਮਾਗਮ ਦਾ ਅਨੰਦ ਨਹੀਂ ਲੈ ਸਕੇ ਇਸ ਲਈ ਇਸ ਵਾਰ ਇਹ ਇਤਿਹਾਸਕ ਸਥਾਨ ਇਸ ਵਾਰ ਖਾਲੀ ਰਿਹਾ। ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਪਰੇਡ ਨੂੰ ਦੇਖਣ ਲਈ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਦਾ ਸਹਾਰਾ ਲੈਣਾ ਪਿਆ, ਜੋ ਸਿੱਧਾ ਪ੍ਰਸਾਰਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਪਰੇਡ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣ ਵਾਲੀਆਂ ਫੌਜਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਪਹਿਲਾਂ ਅਲੱਗ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਦੇਖਣ ਆਏ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਕੋਵਿਡ 19 ਦੇ ਲੱਛਣ ਨਹੀਂ ਸਨ, ਇਸਦੇ ਲਈ ਪੂਰੀ ਸਖ਼ਤੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।
ਭਾਰਤੀ ਫੌਜੀ ਟੁਕੜੀ :
ਇਸ ਪਰੇਡ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣ ਲਈ ਕਰਨਲ ਦੇ ਰੈਂਕ ਦੇ ਇੱਕ ਅਧਿਕਾਰੀ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ ਦੇ ਤਿੰਨ ਅੰਗਾਂ ਦੇ 75 ਜਵਾਨਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਸੰਗਠਿਤ ਟੁਕੜੀ ਇਸ ਪਰੇਡ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣ ਲਈ ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਆਈ। ਪਰੇਡ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਦਲ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਮੇਜਰ ਰੈਂਕ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੇ ਕੀਤੀ। ਦੂਜੀ ਸੰਸਾਰ ਜੰਗ ਦੌਰਾਨ ਸਿੱਖ ਲਾਈਟ ਇਨਫੈਂਟਰੀ ਵਲੋਂ ਵਿਖਾਈ ਬਹਾਦਰੀ ਦੇ ਗਵਾਹ 4 ਬੈਟਲ ਆਨਰਜ਼ ਅਤੇ 2 ਮਿਲਟਰੀ ਕ੍ਰਾਸ ਵਰਗੇ ਕਈ ਸਨਮਾਨ ਹਨ। ਇਹ ਉਸ ਸਮੇਂ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਇੰਡੀਅਨ ਆਰਮਡ ਫੋਰਸਿਜ਼ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਸੀ ਅਤੇ ਉੱਤਰੀ ਅਤੇ ਪੂਰਬੀ ਅਫਰੀਕਾ, ਪੱਛਮੀ ਮਾਰੂਥਲ ਅਤੇ ਯੂਰਪ ਵਿੱਚ ਜ਼ਬਰਦਸਤ ਸੰਘਰਸ਼ਾਂ ਵਾਲੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਧੁਰੀ ਰਾਸ਼ਟਰਾਂ ਵਿਰੁੱਧ ਕਾਰਵਾਈਆਂ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ।
