ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ ਵਿੱਚ ਸ਼ੋਰਟ ਸਰਵਿਸ ਕਮਿਸ਼ਨ (ਐਸਐਸਸੀ) ਅਤੇ ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ ਵਿੱਚ ਮਹਿਲਾ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਐਂਟਰੀ ਸਕੀਮ (ਈਐਸਈਐਸ) ਅਧੀਨ ਭਰਤੀ ਕੀਤੀ ਮਹਿਲਾ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਸੈਨਾ ਵਿੱਚ ਸਥਾਈ ਕਮਿਸ਼ਨ ਦੇਣ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਦਿਆਂ ਅਰਜ਼ੀਆਂ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਵੇਲੇ ਸੈਨਾ ਦੀਆਂ ਦਸ ਸ਼ਾਖਾਵਾਂ ਵਿਚ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਸਥਾਈ ਕਮਿਸ਼ਨ ਦੇਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦੀ ਅਰਜ਼ੀ ਦੀ ਆਖ਼ਰੀ ਤਰੀਕ 31 ਅਗਸਤ ਰੱਖੀ ਗਈ ਹੈ। ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਫੌਜ ਵਿੱਚ ਸਥਾਈ ਕਮਿਸ਼ਨ ਦੇਣ ਦਾ ਮਾਮਲਾ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਅਦਾਲਤ ਵਿੱਚ ਵਿਚਾਰ ਅਧੀਨ ਸੀ। ਦਿੱਲੀ ਹਾਈ ਕੋਰਟ ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਦੇ ਆਦੇਸ਼ ਦਿੱਤੇ।
ਪਰ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਇਸ ‘ਤੇ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਕਦਮ ਉਦੋਂ ਚੁੱਕੇ ਜਦੋਂ ਫਰਵਰੀ ਦੇ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਨੇ ਝਿੜਕਿਆ। ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਨੇ ਦਿੱਲੀ ਹਾਈ ਕੋਰਟ ਦੇ ਆਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨ ਦੇ ਨਾਲ ਇਸ ਕੰਮ ਨੂੰ ਤਿੰਨ ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਦੀ ਆਗਿਆ ਦੇ ਦਿੱਤੀ ਸੀ।
10 ਸ਼ਾਖਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਸਥਾਈ ਕਮਿਸ਼ਨ:
ਪਿਛਲੇ ਮਹੀਨੇ ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਇਸ ਸਬੰਧ ਵਿਚ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਨੂੰ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਦੇ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਸੈਨਾ ਨੇ ਹੁਣ ਆਦੇਸ਼ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ ਦਿਲਚਸਪੀ ਰੱਖਣ ਵਾਲੀਆਂ ਅਤੇ ਯੋਗ ਮਹਿਲਾ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਤੋਂ ਸਥਾਈ ਕਮਿਸ਼ਨ ਲਈ ਅਰਜੀਆਂ ਮੰਗੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਆਰਮੀ ਹੈੱਡਕੁਆਰਟਰ ਨੇ ਸਥਾਈ ਕਮਿਸ਼ਨ ਲਈ ਮਹਿਲਾ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੀ ਚੋਣ ਕਰਨ ਦੇ ਉਦੇਸ਼ ਨਾਲ ਇੱਕ ਚੋਣ ਬੋਰਡ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ ਵਿੱਚ 10 ਵਿਭਾਗਾਂ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਸਥਾਈ ਕਮਿਸ਼ਨ ਦਿੱਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਆਰਮੀ ਏਅਰ ਡਿਫੈਂਸ (ਆਰਮੀ ਏਅਰ ਡਿਫੈਂਸ – ਏਏਡੀ), ਸਿਗਨਲ, ਇੰਜੀਨੀਅਰ, ਆਰਮੀ ਹਵਾਬਾਜ਼ੀ, ਇਲੈਕਟ੍ਰੌਨਿਕਸ ਅਤੇ ਮਕੈਨੀਕਲ ਇੰਜੀਨੀਅਰ, ਆਰਮੀ ਸਰਵਿਸ ਕੋਰ (ਏਐਸਸੀ), ਮਿਲਟਰੀ ਆਰਡਰਨੈਂਸ ਕੋਰ (ਏਓਸੀ) ਅਤੇ ਇੰਟੈਲੀਜੈਂਸ (ਇੰਟੈਲੀਜੈਂਸ) ਕੋਰ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਫੌਜ ਵਿੱਚ ਮਹਿਲਾ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਦੋ ਸ਼ਾਖਾਵਾਂ, ਜੱਜ ਅਤੇ ਜਨਰਲ ਐਡਵੋਕੇਟ (ਜੇਏਜੀ) ਅਤੇ ਐਜੂਕੇਸ਼ਨ ਕੋਰ (ਏਈਸੀ) ਵਿਿੱਚ ਸਥਾਈ ਕਮਿਸ਼ਨ ਦੇਣ ਦਾ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਇਕ ਸਿਸਟਮ ਹੈ।
ਦੇਰੀ ਕਿਉਂ ਹੋਈ:
ਔਰਤਾਂ ਦਾ ਫੌਜ ਵਿੱਚ ਮਰਦਾਂ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਦੇ ਅਹੁਦਿਆਂ ਅਤੇ ਖ਼ਾਸ ਕਰਕੇ ਯੁੱਧ ਮੋਰਚੇ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਸ਼ਾਖਾਵਾਂ ਵਿਚ ਬਰਾਬਰ ਅਹੁਦੇ ਦੇਣ ਲਈ ਸਰਕਾਰ ਅਤੇ ਫੌਜੀ ਆਲਾ ਅਫ਼ਸਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਤੋਂ ਹੀ ਝਿਜਕ ਰਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਖਦਸ਼ਿਆਂ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ ਦਲੀਲਾਂ ਦਿੱਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਇੱਥੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਦਲੀਲਾਂ ਸਨ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਬਾਲ ਪਾਲਣ, ਮਾਂ ਬਣਨ, ਸਰੀਰਕ ਅਪਾਹਜਤਾ ਅਤੇ ਮਰਦ ਸੈਨਿਕਾਂ ਦਾ ਪੇਂਡੂ ਵਾਤਾਵਰਣ, ਆਦਿ। ਇਸ ਲਈ ਕੁਝ ਮਹਿਲਾ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਸਥਾਈ ਕਮਿਸ਼ਨ ਲਈ ਕਾਨੂੰਨੀ ਲੜਾਈ ਲੜਨੀ ਪਈ ਜੋ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤਕ ਚਲਦੀ ਰਹੀ। ਅਦਾਲਤਾਂ ਨੇ ਸਰਕਾਰ ਅਤੇ ਫੌਜੀ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਦਲੀਲਾਂ ਨੂੰ ਦਰਕਿਨਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।
ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ:
ਇਸ ਸਮੇਂ ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ 3 .89 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਔਰਤਾਂ ਹਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਨੇਵੀ ਵਿੱਚ 6.7 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਔਰਤਾਂ ਅਤੇ ਭਾਰਤੀ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਵਿੱਚ 13.28 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਹਨ।
