ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ ਦੇ 15 ਕੋਰ (ਚਿਨਾਰ ਕੋਰ) ਦੇ ਕਮਾਂਡਰ ਲੈਫਟੀਨੈਂਟ ਜਨਰਲ ਡੀਪੀ ਪਾਂਡੇ ਨੇ ਅੱਜ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅੱਤਵਾਦ ਦੇ ਖਾਤਮੇ ਅਤੇ ਜੰਮੂ-ਕਸ਼ਮੀਰ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਆਮ ਵਾਂਗ ਕਰਨ ਦੀ ਦਿਸ਼ਾ ਵੱਲ ਜਾਣ ਦੀ ਸਾਡੀ ਰਣਨੀਤੀ ਬਹੁਤ ਸਪਸ਼ਟ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਵੀ ਦਿਖਾਈ ਦੇ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਜੰਮੂ-ਕਸ਼ਮੀਰ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਸ਼੍ਰੀਨਗਰ ਦੇ ਬਦਾਮੀ ਬਾਗ ਛਾਉਣੀ ਦੇ ਕੋਰ ਹੈੱਡਕੁਆਰਟਰ ਵਿੱਚ ਰਕਸ਼ਕ ਨਿਊਜ਼ ਨਾਲ ਇੱਕ ਸੰਖੇਪ ਗੱਲਬਾਤ ਦੌਰਾਨ ਲੈਫਟੀਨੈਂਟ ਜਨਰਲ ਪਾਂਡੇ ਨੇ ਕਸ਼ਮੀਰ ਵਿੱਚ ਅੱਤਵਾਦ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਬਲਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਕੁੱਝ ਪਹਿਲੂਆਂ ਬਾਰੇ ਵਿਚਾਰ ਵਟਾਂਦਰੇ ਕੀਤੇ। ਸੁਰੱਖਿਆ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੇ ਮਾਹਰ ਲੈਫਟੀਨੈਂਟ ਜਨਰਲ ਡੀਪੀ ਪਾਂਡੇ ਨੇ ਚਾਰ ਮਹੀਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ ਦੀ ਉੱਤਰੀ ਕਮਾਂਡ ਦੀ 15ਵੀਂ ਕੋਰ ਦੀ ਕਮਾਨ ਸੰਭਾਲੀ ਹੈ, ਜੋ ਆਪਣੇ ਅਧੀਨ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਅੱਤਵਾਦ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਸਰਗਰਮੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਰਹੀਆਂ ਹਨ।
ਚਿਨਾਰ ਕੋਰ ਦੇ ਕਮਾਂਡਿੰਗ ਅਧਿਕਾਰੀ ਡੀਪੀ ਪਾਂਡੇ ਨੇ ਸਪਸ਼ਟ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ “ਵ੍ਹਾਈਟ ਕਾਲਰ” (ਵ੍ਹਾਈਟ ਕਾਲਰ) ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਉਣਾ ਸਾਡੀ ਪਹਿਲੀ ਤਰਜੀਹ ਹੈ ਜਿਸ ‘ਤੇ ਫੌਜ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਬਲ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਵ੍ਹਾਈਟ ਕਾਲਰ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਵੱਲੋਂ ਉਸਦਾ ਮਤਲਬ ਸੀ ਉਹ ਲੋਕ ਜੋ ਪਰਦੇ ਪਿੱਛੇ ਰਹਿ ਕੇ ਪੈਸੇ ਨਾਲ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਦੀ ਸਹਾਇਤਾ, ਸਹਾਇਤਾ ਜਾਂ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਅਤੇ ਵੱਖਵਾਦੀਆਂ ਦੀ ਮਦਦ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਹੁਣ ਪਰਦਾਫਾਸ਼ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਹਕੀਕਤ ਇੱਥੋਂ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਸਾਹਮਣੇ ਆ ਗਈ ਹੈ।
57 ਸਾਲਾ ਲੈਫਟੀਨੈਂਟ ਜਨਰਲ ਡੀ ਪੀ ਪਾਂਡੇ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਜੰਮੂ-ਕਸ਼ਮੀਰ ਵਿੱਚ ਅੱਤਵਾਦ ਅਤੇ ਘੁਸਪੈਠ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਦਾ ਬਹੁਤ ਤਜ਼ਰਬਾ ਹੈ, ਉਹ ਇੱਥੋਂ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲੀ ਬਾਰੇ ਖੁੱਲ੍ਹ ਕੇ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਬਦਲਾਅ ਸਾਫ ਦਿਖਾਈ ਦੇ ਰਿਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਹੁਣ ਪੱਥਰਬਾਜ਼ੀ ਦੀਆਂ ਵਾਰਦਾਤਾਂ ਰੁੱਕ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਸੁਰੱਖਿਆ ਬਲਾਂ ਦਾ ਮਨੋਬਲ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਸਥਾਨਕ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਵਿੱਚ ਵੀ ਇਸ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਤਬਦੀਲੀ ਨੂੰ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਲੈਫਟੀਨੈਂਟ ਜਨਰਲ ਪਾਂਡੇ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਹੁਣ ਲੋਕ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਹਮਾਇਤੀਆਂ ਖਿਲਾਫ ਵਧੇਰੇ ਆਵਾਜ਼ ਬੁਲੰਦ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਸਿਰਫ਼ ਇਹੀ ਨਹੀਂ, ਹੁਣ ਸਥਿਤੀ ਅਜਿਹੀ ਹੈ ਕਿ ਆਮ ਲੋਕ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਠਿਕਾਣਿਆਂ ਬਾਰੇ ਵੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।
ਲੈਫਟੀਨੈਂਟ ਜਨਰਲ ਡੀਪੀ ਪਾਂਡੇ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਹੈ ਕਿ ਆਧੁਨਿਕ ਹਥਿਆਰਾਂ ਅਤੇ ਉਪਕਰਣਾਂ ਦੀ ਫੌਜ ਨੂੰ ਸਪਲਾਈ ਕਰਨ ਨਾਲ ਅੱਤਵਾਦ ਵਿਰੁੱਧ ਲੜਾਈ ਵਿਚ ਸਹਾਇਤਾ ਮਿਲੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਖਿਲਾਫ ਕਾਰਵਾਈਆਂ ਵਿੱਚ ਸੁਰੱਖਿਆ ਬਲਾਂ ਨੂੰ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਜਾਨੀ ਨੁਕਸਾਨ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਪਹਿਲਾਂ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਵਿੱਚ ਘੱਟ ਗਈ ਹੈ। ਲੈਫਟੀਨੈਂਟ ਜਨਰਲ ਪਾਂਡੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਬਦਲੇ ਹਲਾਤਾਂ ਨੂੰ ਫੌਜ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਬਲਾਂ ਲਈ ਮਨੋਬਲ ਵਧਾਉਣ ਵਾਲਾ ਮੰਨਦੇ ਹਨ।
ਲੈਫਟੀਨੈਂਟ ਜਨਰਲ ਪਾਂਡੇ ਕੌਣ ਹਨ:
ਦਸੰਬਰ 1985 ਵਿੱਚ, ਲੈਫਟੀਨੈਂਟ ਜਨਰਲ ਡੀ ਪੀ ਪਾਂਡੇ ਨੂੰ ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ ਦੀ ਸਿੱਖ ਲਾਈਟ ਇਨਫੈਂਟਰੀ ਦੀ 9ਵੀਂ ਬਟਾਲੀਅਨ ਵਿੱਚ ਕਮਿਸ਼ਨ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਹ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਗੋਰਖਪੁਰ ਦੇ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਹਨ। ਭਾਰਤ ਦੇ ਪੱਛਮੀ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚ ਰਾਜਸਥਾਨ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਸਰਹੱਦੀ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਕੰਮ ਦੇ ਤਜ਼ਰਬੇ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਾਰਗਿਲ ਵਿੱਚ ਆਪ੍ਰੇਸ਼ਨ ਵਿਜੇ ਵਿੱਚ ਵੀ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ। ਲੈਫਟੀਨੈਂਟ ਜਨਰਲ ਪਾਂਡੇ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਉੱਚਾਈ ਵਾਲੇ ਪਹਾੜੀ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਲੜਨ ਦੀ ਸਿਖਲਾਈ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਨੂੰ ਵੀ ਸਿਆਚਿਨ ਗਲੇਸ਼ੀਅਰ ਵਿੱਚ ਤਾਇਨਾਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਉਹ ਦੇਸ਼-ਵਿਦੇਸ਼ ਵਿਚ ਵੀ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਅਹੁਦਿਆਂ ‘ਤੇ ਤਾਇਨਾਤ ਰਹੇ ਹਨ। ਮਦਰਾਸ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ (ਚੇੱਨਈ) ਤੋਂ ਡਿਫੈਂਸ ਸਟੱਡੀਜ਼ ਵਿੱਚ ਪੋਸਟ ਗ੍ਰੈਜੂਏਟ ਅਤੇ ਇੰਦੌਰ ਦੇ ਦੇਵੀ ਅਹਿਲਿਆ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਐੱਮ ਫਿਲ ਤੇ ਸੁੱਰਖਿਆ ਪ੍ਰਬੰਧਨ, ਲੈਫਟੀਨੈਂਟ ਜਨਰਲ ਡੀ ਪੀ ਪਾਂਡੇ ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ, ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਡਿਫੈਂਸ ਸਰਵਿਸਿਜ਼ ਸਟਾਫ ਕਾਲਜ, ਵੈਲਿੰਗਟਨ ਵਿੱਚ ਨੈਸ਼ਨਲ ਡਿਫੈਂਸ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਵੀ ਰਹੇ ਹਨ।
15 ਕੋਰ ਯਾਨੀ ਚਿਨਾਰ ਕੋਰ:
ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ ਦੀ ਉੱਤਰੀ ਕਮਾਂਡ ਦੇ ਇਸ ਕੋਰ ਦਾ ਖੇਤਰ ਕਸ਼ਮੀਰ ਵਾਦੀ ਹੈ। ਅਤਿਅੰਤ ਖੂਬਸੂਰਤ ਅਤੇ ਕੁਦਰਤੀ ਸਰੋਤ ਨਾਲ ਭਰੀ ਕਸ਼ਮੀਰ ਵਾਦੀ ਪਿਛਲੇ 30 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਅੱਤਵਾਦੀ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਦਾ ਕੇਂਦਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਚਿਨਾਰ ਦੇ ਰੁੱਖਾਂ ਦੀ ਬਹੁਤਾਤ ਹੋਣ ਕਰਕੇ ਇਸ 15ਵੀਂ ਆਰਮੀ ਕੋਰ ਦੇ ਨਾਮ ਨੂੰ ਚਿਨਾਰ ਕੋਰ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਚਿੰਨ੍ਹ ਪੌਪਲਰ ਦਾ ਪੱਤਾ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਸ਼ਾਸਨ ਦੌਰਾਨ ਬਣੀ ਚਿਨਾਰ ਕੋਰ 1916 ਵਿੱਚ ਹੋਂਦ ਵਿੱਚ ਆਈ ਸੀ। ਇਹ ਪਹਿਲੀ ਵਿਸ਼ਵ ਜੰਗ ਦੀ ਗੱਲ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਨੇ ਮਿਸਰ ਅਤੇ ਫ੍ਰਾਂਸ ਵਿੱਚ ਜੰਗ ਲੜੀ ਸੀ, ਪਰ 1918 ਵਿੱਚ ਇਸ ਕੋਰ ਨੂੰ ਭੰਗ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਅਜਿਹਾ ਹੀ 1942 ਵਿੱਚ ਦੂਜੀ ਸੰਸਾਰ ਜੰਗ ਦੌਰਾਨ ਹੋਇਆ ਸੀ ਜਦੋਂ ਇਸਨੂੰ ਬਰਮਾ ਵਿੱਚ ਕਾਰਵਾਈ ਲਈ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਭਾਰਤ ਦੀ ਵੰਡ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ 1947 ਵਿੱਚ ਕਰਾਚੀ ਵਿੱਚ ਸੈਨਾ ਦੇ 15 ਕੋਰ ਨੂੰ ਭੰਗ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਪਰੰਤੂ ਇਸ ਦਾ ਸੁਤੰਤਰ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਪੁਨਰਗਠਨ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। 1948 ਵਿੱਚ ਇਹ ਜੰਮੂ-ਕਸ਼ਮੀਰ ਫੋਰਸ ਬਣ ਗਈ, ਪਰ 1955 ਵਿੱਚ ਇਸ ਦੇ ਮੌਜੂਦਾ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇਹ ਬਦਲਦੀ ਰਹੀ। 1972 ਵਿੱਚ ਜਦੋਂ ਫੌਜ ਨੇ ਜੰਮੂ-ਕਸ਼ਮੀਰ ਲਈ ਉੱਤਰੀ ਕਮਾਂਡ ਬਣਾਈ, ਤਾਂ 15 ਕੋਰ ਦੇ ਮੁੱਖ ਦਫ਼ਤਰ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਸ੍ਰੀਨਗਰ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ। ਕਸ਼ਮੀਰ ਦੇ ਨਾਲ, ਲੱਦਾਖ ਵੀ ਇਸ ਦਾ ਕੰਮ ਦਾ ਖੇਤਰ ਬਣ ਗਿਆ। 1999 ਵਿੱਚ ਆਪ੍ਰੇਸ਼ਨ ਵਿਜੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕਸ਼ਮੀਰ ਵਾਦੀ ਦਾ ਸਿਰਫ਼ ਖੇਤਰ ਹੀ ਇਸ ਦੇ ਨਿਯੰਤਰਣ ਵਿੱਚ ਹੈ।
ਚਿਨਾਰ ਕੋਰ ਨੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨਾਲ ਹੋਈਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਜੰਗਾਂ ਅਤੇ ਟਕਰਾਅ ਵਿੱਚ ਅਹਿਮ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ ਹੈ। ਜਨਰਲ ਬਿਕਰਮ ਸਿੰਘ, ਲੈਫਟੀਨੈਂਟ ਜਨਰਲ ਸਈਦ ਆਟਾ ਹਸਨੈਨ ਅਤੇ ਜਨਰਲ ਸੁੰਦਰਾਰਾਜਨ ਪਦਮਨਾਭਨ ਇਸ ਦੇ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਕਮਾਂਡਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਰਹੇ ਹਨ।
