ਬਸਤਰ, ਨਕਸਲੀ ਹਿੰਸਾ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਛੱਤੀਸਗੜ੍ਹ ਦਾ ਕਬਾਇਲੀ-ਪ੍ਰਭਾਵੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਹਰ ਨੁੱਕਰ ਅਤੇ ਕੋਨੇ ‘ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖਣਾ ਸੁਰੱਖਿਆ ਬਲਾਂ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਅਤੇ ਮਜਬੂਰੀ ਹੈ। ਇਸ ਕੰਮ ਵਿੱਚ ਮਾਮੂਲੀ ਜਿਹੀ ਗਲਤੀ ਜਾਨਲੇਵਾ ਸਾਬਤ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ ਜਾਂ ਭਿਆਨਕ ਹਾਦਸੇ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਬਹੁਤ ਹੀ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲਤਾ ਨਾਲ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਆਪਰੇਸ਼ਨ ਲਗਾਤਾਰ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਜਾਣਕਾਰੀ ਇਕੱਠੀ ਕਰਨ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਲੋੜੀਂਦੇ ਅਪਰਾਧੀਆਂ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕਰਨਾ, ਨਕਸਲਵਾਦੀਆਂ ਦੀ ਭਾਲ ਕਰਨਾ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਵੱਲੋਂ ਵਿਛਾਈਆਂ ਬਾਰੂਦੀ ਸੁਰੰਗਾਂ ਨੂੰ ਲੱਭਣਾ ਆਦਿ ਕੰਮ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਓਪ੍ਰੇਸ਼ਨਸ ਤਹਿਤ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
ਨਕਸਲ ਵਿਰੋਧੀ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਲਈ ਸਥਾਨਕ ਪੁਲਿਸ ਅਤੇ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪੁਲਿਸ ਬਲ ਤਾਇਨਾਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ, ਪਰ ਇੱਥੇ ਮੁੱਖ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਪਿਛਲੇ ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਕੇਂਦਰੀ ਰਿਜ਼ਰਵ ਪੁਲਿਸ ਬਲ ਦੇ ਮੋਢਿਆਂ ‘ਤੇ ਹੈ। ਇਨ੍ਹੀਂ ਦਿਨੀਂ ਬਸਤਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਸੀਆਰਪੀਐੱਫ ਦੀ 195 ਬਟਾਲੀਅਨ ਵੱਲੋਂ ਇਹ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਸੰਭਾਲੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਬਟਾਲੀਅਨ ਦੇ ਜਵਾਨ ਮੰਗਲਵਾਰ (31 ਅਕਤੂਬਰ 2023) ਨੂੰ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਆਪ੍ਰੇਸ਼ਨ ਲਈ ਨਿਕਲੇ ਸਨ ਜਦੋਂ ਕਿਸੇ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪੁਸ਼ਪਾਲ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਤੇਜ਼ ਬੁਖਾਰ ਕਾਰਨ ਬੇਹੋਸ਼ ਪਏ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਬਾਰੇ ਦੱਸਿਆ। ਅਜਿਹੇ ਵਿੱਚ ਸੀਆਰਪੀਐੱਫ ਦੀ ਟੀਮ ਨੇ ਉਸਦੀ ਮਦਦ ਨੂੰ ਪਹਿਲ ਦੇਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਹੈ।
ਸੀਆਰਪੀਐੱਫ ਦੇ ਬੁਲਾਰੇ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਸੇ ਪਿੰਡ ਦੇ ਸੁਖਰਾਮ ਮੰਡਵੀ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੇ ਬਿਮਾਰ ਵਿਅਕਤੀ ਬਾਰੇ ਮਦਦ ਦੀ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਸੀਆਰਪੀਐੱਫ ਦੀ ਮੈਡੀਕਲ ਟੀਮ ਉੱਥੇ ਪਹੁੰਚੀ ਅਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਮੁੱਢਲੀ ਸਹਾਇਤਾ ਦਿੱਤੀ। ਕਿਉਂਕਿ ਮਰੀਜ ਦੀ ਹਾਲਤ ਬਹੁਤ ਖਰਾਬ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਤੁਰੰਤ ਹਸਪਤਾਲ ਲਿਜਾਣ ਦੀ ਲੋੜ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਪਰਿਵਾਰ ਕੋਲ ਸਾਧਨ ਨਹੀਂ ਸਨ, ਇਸ ਲਈ ਸੀਆਰਪੀਐੱਫ ਨੇ ਵੀ ਇਸ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕੀਤੀ। ਪਹਿਲਕਦਮੀ ਕਰਦਿਆਂ, ਇੱਕ ਐਂਬੂਲੈਂਸ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਤਾਂ ਜੋ ਮਰੀਜ ਨੂੰ ਜਲਦੀ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਢੰਗ ਨਾਲ ਨੇੜਲੇ ਹਸਪਤਾਲ ਲਿਜਾਇਆ ਜਾ ਸਕੇ।
ਪਹਿਲਾਂ ਸੀਆਰਪੀਐੱਫ ਦੇ ਜਵਾਨ ਮਰੀਜ ਨੂੰ ਸਟਰੈਚਰ ‘ਤੇ ਬਿਠਾ ਕੇ ਸੜਕ ‘ਤੇ ਲੈ ਗਏ। ਫਿਰ ਉੱਥੇ ਪਹੁੰਚੀ ਐਂਬੂਲੈਂਸ ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੂੰ ਹਸਪਤਾਲ ਲਿਜਾਇਆ ਗਿਆ।
ਅਜਿਹਾ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਸੀਆਰਪੀਐੱਫ ਨੇ ਇਸ ਨਕਸਲ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਮਨੁੱਖੀ ਸਹਾਇਤਾ ਦਾ ਅਜਿਹਾ ਕੋਈ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਪਰ ਆਪਰੇਸ਼ਨ ਦੌਰਾਨ ਵੀ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦੀ ਸ਼ਲਾਘਾ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਨਕਸਲਵਾਦੀਆਂ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਸਮੇਂ ਸਥਾਨਕ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਝੜਪਾਂ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਸੀਆਰਪੀਐੱਫ ਅਤੇ ਸਥਾਨਕ ਲੋਕਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਤਣਾਅ ਪੈਦਾ ਹੋਣਾ ਸੁਭਾਵਿਕ ਹੈ, ਪਰ ਸੀਆਰਪੀਐੱਫ ਵਲੋਂ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਅਜਿਹੀਆਂ ਹਮਦਰਦੀ ਭਰੀਆਂ ਕਾਰਵਾਈਆਂ ਸਥਾਨਕ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਸੀਆਰਪੀਐੱਫ ਦਾ ਅਕਸ ਸੁਧਾਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਅਜਿਹੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਦੋਵਾਂ ਧਿਰਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਤਣਾਅ ਨੂੰ ਘਟਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਸਗੋਂ ਸਬੰਧਾਂ ਨੂੰ ਆਮ ਬਣਾਉਣ ਜਾਂ ਸੁਧਾਰਨ ਵਿਚ ਵੀ ਅਹਿਮ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ।
